PRZEWLEKŁA NIEDOMOGA NEREK (PRZEWLEKŁA CHOROBA
W klinice spotyka się najczęściej przypadki przewlekłych chorób nerek, doprowadzających do ich przewlekłej niedomogi. Początkowo zmiany mogą dotyczyć przeważnie jednego z układów tkanki nerkowej — naczyniowego, kłębkowego lub kanalikowego (ewentualnie śródmiązszowego). W miarę trwania choroby struktura nerki ulega takim zmianom, że rozpoznanie patologiczne staje się niemożliwe. Ostatecznie przemiany te powodują wystąpienie zespołu chorobowego opisanego przez Brighta przed 100 przeszło laty i znanego od tego czasu jako przewlekła choroba Brighta. W toku dalszych badań i spostrzeżeń okazało ,się, że pojęcie choroby Brighta, jak je pierwotnie sam autor ustalił, jest za wąskie, albowiem w schorzeniach, które należy zaliczyć do tej grupy, może nie być białkomoczu, obrzęków lub obu tych objawów na raz (np. marskość nerek zanikowa). Natomiast na plan pierwszy występuje szereg objawów sercowo-naczyniowych, przede wszystkim podwyższenie ciśnienia krwi.
Według Landaua uszkodzenie układu tętniczego nerek, obecność we krwi czynników chorobotwórczych, np. drobnoustrojów lub wytworzonych przez nie jadów, bądź też trucizn niebakteryjnych wprowadzonych z zewnątrz (ołów) lub powstałych wewnątrzustrojowo wskutek spaczonej przemiany materii (dna, ciąża itp.) stanowią zasadnicze czynniki wywołujące zstępujące krwiopochodne uszkodzenia obu nerek, objęte nazwą choroby Brighta. Nazwa to obecnie ma znaczenie raczej historyczne i tylko w takim znaczeniu może być używana. Mechanizmy fizjopatolo-giczne, jak i objawy kliniczne w przebiegu przewlekłej i ostrej niedomogi nerek różnią się pod wieloma względami. Pasteur, Vallery-Radot, Dela-fontaine, Hamburger i Milliez wymieniają 4 zasadnicze zespoły (grands syndromes) towarzyszące zapalnym chorobom nerek. W odniesieniu do przewlekłej niedomogi są to 1) wzmożona diureza przy stale niskim ciężarze właściwym moczu (poliuria z równoczesną hipo- lub izostenurią), 2) zespół obrzękowy z białko- i krwinkomoczem, który zresztą często nie występuje, 3) zespół azotemiczny, 4) zespół sercowo-naczyniowy z nadciśnieniem.