Adiego zespół. Patologiczna reakcja źrenic (pupillotonia): myotonia przy akomodacji; przy przesunięciu wzroku na bliższy przedmiot uszkodzona źrenica zwęża się wol­niej niż druga i rozszerza wolniej, ale zwykle nie reaguje na światło bezpośred­nie lub pośrednie; głębokie odruchy ścięgniste nieobecne lub osłabione, a zwła­szcza odruch kolanowy; nie ma organicznej choroby układu nerwowego. Albrighta zespół (Dysplasia fibrosa polyostotica). Rzadka włóknista dysplasia kości; obserwuje się brązowo przebarwione pola skóry; przedwczesny rozwój płcio­wy i somatyczny, pojawiający się zwykle u dzieci oraz młodych osób dorosłych, a szczególnie u kobiet; najczęściej zmiany dotyczą kości miednicy i kończyn dol­nych. Aphasia Wernicke. Utrata zdolności rozumienia języka w mowie i piśmie oraz niezdolność pisania; osobnik może mówić, ale używa niewłaściwych słów; przy­czyną są uszkodzenia naczyń względnie nowotwory, zwłaszcza płata skroniowe­go, a niekiedy dotyczące rozległego pola skroniowo-ciemieniowego przylegają­cego do zakrętu kątowego lub skroniowego górnego. Arnolda-Chariego zespół. Wypuklenie migdałków móżdżku przez otwór potyliczny wielki z zamknięciem otworów Magendiego i Luschki, co hamuje przenikanie płynu mózgowo-rdzeniowego z układu komorowego. AveUisa zespół. Jednostronne porażenie podniebienia miękkiego i strun głosowych, wiodące do utrudnienia połykania i mówienia, połączone niekiedy z utratą czucia bólu i ciepła po przeciwnej stronie tułowia i kończyn; niekiedy zespół Homera, wskutek uszkodzenia, atakującego jądro dwuznaczne (nucleus ambiguus) lub nerw błędny i nerwy rdzeniowe — po tej samej stronie; niekiedy zaatakowaniu ulega droga rdzeniowo-wzgórzowa. Babińskiego-Nageotte'a zespół. Hemiataxia cerebellaris, porażenie połowicze po prze­ciwległej stronie, utrata czucia, w zakresie tułowia i kończyn, zespół Hornera; niekiedy inne zaburzenia neurologiczne wskutek uszkodzenia rdzenia obejmu­jącego ciało powrózkowate, jądro Deitersa i włókna współczulne. Bantiego zespół . Barkowego pasa zespół. Grupa zespołów z objawami wskutek ucisku i skręcenia tętni­cy podobojczykowej, żyły i splotu barkowego, włączając ucisk przez mięsień pochyły przedni i dodatkowe żebro szyjne (lub bez), zwężające przestrzeń oboiczykowo-żebrową, oraz zespół z nadmiernego odwiedzenia. Benedikta tylno-konarowy zespół. Rozmięknienie pnia mózgu, atakujące wstęgę przy-środkową (lemniscus medialis) i jądro czerwone, z porażeniem po tej samej stro­nie nerwu okoruchowego, z połowiczą pląsawicą po przeciwnej stronie; rytmicz­ne drżenie grubofaliste kończyn, niekiedy porażenie połowicze czuciowo-ruchowe, hemiataxia, adiadochokineza, połowicze upośledzenie czucia i zniesienie czucia głębokiego po przeciwnej stronie. Biegunki tłuszczowej zespół. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe, odżywienia, metabolicz­ne i krwiotwórcze — w wyniku upośledzenia wchłaniania różnych substancji z przewodu żołądkowo-jelitowego (sprue tropica et nontropica, steatorrhoea idio-pathica, coeliakia). Brown-Seąuarda zespół. Częściowe porażenie kończyny górnej z zanikiem, spastyczne porażenie odpowiedniej kończyny dolnej, zaburzenia czucia bólu i ciepła po prze­ciwnej stronie, występujące w jednostronnych uszkodzeniach rdzenia kręgowego. Budd-Chiariego zespół. Zakrzepica żyły wątrobowej, z bólem w nadbrzuszu, szybkim powiększeniem się wątroby, wodobrzuszem i przekrwieniem żył obocznych. Cestan-Chenaisa zespół. Zespół stanowi połączenie znamiennych cech zespołu Babiń-skiego-Nageotte'a i Avellisa; występuje tu jednostronne wiotkie porażenie pod­niebienia miękkiego i struny głosowej, porażenie połowicze tułowia i kończyn po przeciwnej stronie z utratą czucia i niezbornością oraz zespół Homera. Chiariego zespół. Zespół objawów wskutek pierwotnego endophlebitis obliterans vena-rum hepaticarum. Collet-Sicarda zespół (syndroma spatii laterocondylaris posterioris). Jednostronne zaata­kowanie IX, X, XI i XII nerwu czaszkowego wskutek urazu, zlokalizowanego zapalenia opon mózgowych lub guza w tylnej jamie czaszkowej z porażeniem strun głosowych, porażeniem i utratą smaku w tylnej trzeciej części języka, z połowiczym znieczuleniem krtani, gardła i podniebienia, jak też porażeniem mięśni czworobocznego i mostkowo-obojczykowo-sutkowego. Criglera-Najjara zespół. Wrodzony brak aktywności transferazy glukuronylowej wiodą­cy do ciężkiej bilirubinemii (bilirubina wolna) oraz ciężkiej żółtaczki z usz­kodzeniem jąder podstawnych mózgu u noworodków (kernicterus) wkrótce po urodzeniu, z przewlekłą żółtaczką wskutek niezdolności do wydalania niezwią-zanej bilirubiny. Crouzona zespół. Wytrzeszcz, zez, wysunięcie żuchwy do przodu, zanik szrzęki gór­nej oraz zniekształcenie przedniego ciemiączka podobne do stożkogłowia; ze­spół występuje często rodzinnie i dziedzicznie. Curtis-Fitz Hugha zespół (Fitz. Hugh-Curtis, zespół; zespół podżebrowy Stajano'a). Szerzenie się zakażenia rzeżączkowego z miednicy powyżej i poniżej wątroby prawdopodobnie za pośrednictwem układu limfatycznego zaotrzewnowego; ból w prawym górnym kwadrancie brzucha, mdłości, wymioty, gorączka, dreszcze, poty i ból głowy. Cushinga zespół. Rozrost komórek zasadochłonnych przysadki, Guz kąta móż-dżkowo-mostowego, podmiotowe omamy słuchowe, upośledzenie słuchu, po­rażenie VI i VII nerwu czaszkowego po jednoimiennej stronie. Dèjerine-Roussy zespól . Dèjerine-Sottasa zespół . de Toni-Fanconiego zespół (zespół Fanconiego). Choroba występuje rodzinnie i charakteryzuje się wrodzonym niedorozwojem szpiku kostnego z różnymi wro­dzonymi wadami, postać krzywicy rozpoczynająca się we wczesnym okresie życia i charakteryzująca się hipofosfatemią, zakwaszeniem i cukromoczem ner­kowym. Do moczówki prostej podobny zespół. Niezwykłe schorzenie z tymi samymi objawami co moczówka prosta, ale z dostatecznym wytwarzaniem hormonu przeciwdiurety-cznego, który nie może być uwalniany do krwi z uwagi na pewne uszkodzenia układ osmoreceptorów. Dubina-Johnsona zespól. Żółtaczka czynnościowa u młodych ludzi z wrodzonym upo­śledzeniem wydalania bilirubiny i pochodnych ftaleiny przez wątrobę; cechuje się bezpośrednim odczynem van den Bergha, nieuwidocznianiem się pęcherzyka żółciowego i brązowawym zabarwieniem wątroby przez nie zidentyfikowany, nie­rozpuszczalny barwnik zawarty w komórkach miąższu. Dumping syndrom. Duprégo zespół. Surowicze zapalenie opon mózgowych. Ekboma zespół. Niemiłe uczucie mrowienia w zakresie kończyn dolnych, gdy są nieruchome, co powoduje u chorego chęć poruszania nogami dla zyskania ulgi; prawdopodobnie pochodzenia psychogennego. Fanconiego zespół. Felty'ego zespół. Połączenie pierwotnie przewlekłego gośćca stawowego, powiększe­nia wątroby i śledziony oraz leukopenii, pojawiające się najczęściej u kobiet między 40 i 50 r. życia i poprawiające się po leczeniu sterydami oraz po usu­nięciu śledziony. Foster-Kennedy'ego zespół. Po tej samej stronie zanik nerwu wzrokowego, scotoma centralis, utrata powonienia, a po przeciwnej stronie obrzęk brodawki nerwu wzrokowego; najczęściej wskutek guza w okolicy podstawy płata czołowego. Foville'a mostu zespół. Porażenie zewnętrznego mięśnia prostego oka z niezdolnością sprzężonego poruszania oczami, porażenie obwodowe i połowicze po przeciwne i stronie; uszkodzenie jest zlokalizowane w moście w pobliżu jądra nerwu oko-ruchowego i pęczka podłużnego tylnego albo w moście na poziomie, gdzie ule­gają uszkodzeniu nerw odwodzący, twarzowy oraz droga piramidowa; etiologia różnorodna. Fróhlicha zespół (otyłość). Otyłość kastratów; opóźnienie rozwoju seksualnego z nie­dorozwojem narządów płciowych i otyłością, szczególnie górnych części kończyn górnych i dolnych, grzbietu oraz okolicy poniżej sutków wskutek niewydolności przedniego płata przysadki mózgowej. Gradeniego zespół. Jednostronne porażenie nerwu odwodzącego, gwałtowny ból w oko­licy zaopatrywanej przez gałązkę nerwu trójdzielnego oraz zapalne uszkodzenie ucha wewnętrznego, jamy sutkowej lub obu — wskutek szerzenia się procesu ropnego ucha środkowego na część skalistą kości skroniowej (petrositis). Guillain-Barrege zespół. Bezgorączkowa postać zapalenia wielonerwowego, która mo­że atakować nie tylko nerwy czaszkowe i obwodowe, ale również rdzeń kręgowy; do charakterystycznych cech klinicznych należą porażenia kończyn dolnych lub wszystkich czterech, często obustronne, porażenie nerwu twarzowego, zbocze­nia czucia, niekiedy zaatakowanie nerwów ocznych, brak odruchów ścięgnistych. Hailervordena-Spatza zespól. Zespół neurologiczny występujący rodzinnie z zaatakowa­niem gałki bladej i tworu siatkowatego istoty czarnej; cechuje się wzrostem sztyw­ności kończyn, różnego stopnia atetozą, dysartrią, zaburzeniami emocjonalnymi i mowy, opóźnieniem rozwoju umysłowego, który może przekształcać się w otę­pienie wskutek postępującego niszczenia gałki bladej i tworu siatkowatego istoty czarnej. Handa-Schullera-Christiana zespól. Postać siatkowicy, w której mogą powstawać uszko­dzenia części czaszki, żuchwy, długich kości, miednicy, żeber i kręgosłupa, wy­trzeszcz jednostronny lub obustronny, moczówka prosta itd. Hiperabdukcji zespół (Wrighta zespół). Zaburzenie nerwowo-krążeniowe cechujące się zboczeniem czucia, osłabieniem, bólem, obrzmieniem rąk, a nawet łagodną zgo­rzelą opuszek palców wskutek nagłego lub dłużej trwającego nadmiernego odwie­dzenia jednego lub obu ramion. Hiperwentylacyjny zespół. Krótkie, gwałtowne napady głębokich wdechów lub jaw­nego przyspieszenia oddychania z następowymi zboczeniami czucia lub tężyczką i osłabieniem mięśni, oszołomieniem, zawrotami głowy, kołataniem serca i nie­pokojem, zwykle pochodzenia psychicznego. Hiponatremii zespół. Opróżnienie ustroju z zasobów sodu albo zachwianie równowagi metabolizmu sodu z nienormalnie niskim stężeniem sodu w osoczu z różnych przyczyn, z brakiem łaknienia, apatią, sennością, osłabieniem, suchością w jamie ustnej, mdłościami, kurczami mięśni i psychozą. Homera zespół. Zapadnięcie gałki ocznej, zwężenie szczeliny powiekowej, zwężenie źrenicy oraz suchość skóry wskutek jednostronnego porażenia szyjnej części układu współczulnego. . Hughlinga Jacksona zespół. Jednostronne porażenie połowy podniebienia miękkiego i krtani, porażenie mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego i czworobocznego, połowiczy zanik języka wskutek jednostronnego uszkodzenia nerwu błędnego, pod-językowego oraz dodatkowego. Kanału nadgarstka zespół. Zapalenie nerwu pośrodkowego z miejscowym zanikiem kłę­bu palca wielkiego i osłabieniem odwodzenia kciuka. Kartagenera zespół. Situs viscerum inversus, sinusitis, bronchiectasiae. Kimmelstiel-Wilsona zespół. Zwyradniające schorzenie nerek cechujące się stwardnie­niem kłębków nerkowych międzywłoskowatym u pacjentów z długo trwającą cukrzycą. Klinefeltera zespół. Rozrost sutka męskiego, małe jądra, zanik kanalików nasiennych przy jednoczesnym zwiększeniu liczby komórek Leydiga, wzrost wydzielania hor­monu pęcherzykowego przysadki. Klippel-Feila zespól. Zniekształcenie kręgosłupa cechujące się zrośnięciem kilku lub wszystkich kręgów szyjnych, skróceniem szyi, ograniczeniem ruchomości głowy i niską linią włosów z tyłu. Korowo-nadnerczowy zespół. Korsakowa zespół (psychoza). Powstaje najczęściej wskutek przewlekłego alkoholizmu; cechuje się niepamięcią wsteczną z dezorientacją i konfabulacją wskutek uszko­dzenia struktury mózgu, z zapaleniem wielonerwowym lub bez. Kruczego wyrostka zespół. Jest to jeden z dwu prawdopodobnych mechanizmów w ze­spole nadmiernego odwiedzenia kończyny górnej — zwężenie przestrzeni poniżej wyrostka kruczego, w której następuje zahamowanie przepływu krwi, gdy kończy­na jest odwiedziona. Laurence-Moon-Biedla zespół. Wrodzony zespół okresu dzieciństwa z otyłością, zwy­rodnieniem barwnikowym siatkówki, niedorozwojem płciowym, nadliczbowością palców rąk i nóg, opóźnieniem rozwoju umysłowego oraz skłonnością do wy­stępowania rodzinnego, o nie znanej etiologii. Lejka zespół. Zwężenie drogi wypływu z prawej komory skojarzone z objawami zwę­żenia ujścia tętnicy płucnej. Ienoble-Aubiueau rodzinno-dziedziczny zespół. Wrodzony oczopląs, włókienkowe drga­nia mięśni, drżenie, zaburzenia naczynioruchowe, wzmożenie odruchów, pato­geneza nie znana. Leriche'a zespół. Przewlekłe zamknięcie tętnicy głównej brzusznej tuż ponad jej roz­dwojeniem, na tle miażdżycy lub zakrzepu. Leschkego zespół (Dystrophia pigmentosa). Połączenie ogólnego osłabienia, licznych plamistych pól brązowawego przebarwienia skóry i wzmożenia zawartości cukru we krwi; są to przypuszczalnie wczesne objawy hemochromatozy lub żółtaków diabetycznych. Lędźwiowo-krzyżowy zespól. Rozszczepiona utrata czucia z osłabieniem odruchów, troficzne zmiany skórne i pourazowe zmiany stawowe w zakresie kończyn dol­nych wskutek uszkodzeń rdzenia kręgowego w okolicy lędźwiowej na tle jamistości. Lófflera zespół. Zwiewny naciek płucny, znaczna eozynofilia, łagodne objawy ogólne, zmienny, ale zwykle dobrotliwy przebieg, prawdopodobnie na tle alergicznym. Lorain-Leviego zespół. Drobna budowa ciała u dorosłych z pewną niedojrzałością seksualną i somatyczną, prawdopodobnie wskutek niedoborów genetycznych, a nie niewydolności przysadki. Lutembachera zespół. Połączenie wrodzonych wad serca — ubytek przegrody między- przedsionkowej, zwężenie lewego ujścia żylnego i rozszerzenie tętnicy płucnej. Maifucciego zespół. Dyschondroplasia, hemangioma (angioma, phlebectasia, hamartoma) oraz kamienie żylne w tkankach miękkich. Mallory-Weissa zespół. Krwotok z żołądka wskutek uszkodzenia okolicy przełykowo-wpustowej, przypisywanego mdłościom i wymiotom. Marchiafava-Micheliego zespół. Hemoglobinuria, występująca zwykle tylko w nocy, ko­jarzy się z jednym lub kilku wymienionymi niżej objawami; hemosiderynuria, albuminuria, niedokrwistość normobarwliwa, leukopenia, małopłytkowość, retiku-locytoza, zwiększenie wskaźnika żółtaczkowego (icterus index) z żółtaczką, a czę­sto powiększenie wątroby i śledziony. Mariana zespól (arachnodactylia). Nienormalnie długie palce rąk i nóg („palce pa­jąka"); zmniejszenie podściółki tłuszczowej podskórnej, uogólniony niedorozwój mięśni, rozluźnienie więzadeł, obustronne przemieszczenie soczewki i drżenie tęczówki; zniekształcenia stawów (szczególnie przykurcz stopy); niekiedy wro­dzone wady serca i naczyń oraz tętniak rozdzielający tętnicy głównej. Meigego zespół. Meigsa zespół. Fibroma ovarii, ascites, hydrothorax. Melkerssona zespół. Nawracające porażenie nerwu twarzowego, nawracające i w koń­cu stałe obrzmienie twarzy; lingua plicata. Meniere'a zespół. Głuchota, szum w uszach, zawroty głowy, występujące w związku z nieropnym schorzeniem błędnika. Michotte'a zespół (syndroma discogeneticum). Nadwichnięcie jednego lub obu dolnych wyrostków stawowych każdego z kręgów lędźwiowych, a zwłaszcza piątego. Mięśnia pochyłego przedniego zespól (Naffzigera zespół). Objawy naczyniowo-nerwo-we wskutek ucisku przez mięsień pochyły przedni na tętnicę podobojczykową i nerwy splotu barkowego; zmiany są cięższe, jeśli jest obecne żebro szyjne; na objawy składają się: drętwienie, mrowienie przedramienia, ramienia, barku oraz dolnych części szyi. Mięśniowo-powięziowy zespół (ból mięśniowo-powięziowy). Zaatakowanie struktur mięśniowo-powięziowych, które doznały nagłego urazu, prowadzi do powstania ma­łego pola nadwrażliwości, które w razie pobudzenia powoduje bolesny odczyn w odległym sprzężonym polu; jest to zwykła przyczyna dolegliwości mięśnio-wo-szkieietowych w zakresie obręczy barkowej, szyi oraz dolnej okolicy grzbietu. Millard-Gublera zespół. Porażenie nerwu odwodzącego i twarzowego z porażeniem po­łowiczym po stronie przeciwnej. Morgagni-Stewart-Morela zespół. Osteopatia powodująca niezapalne, dobrotliwe i zwykle symetryczne zgrubienie blaszki wewnętrznej kości czołowej czaszki, połączona z otyłością, wirylizmem, zaburzeniami miesiączkowania, zmęczeniem, bólami głowy, sennością, letargiem, zawrotami głowy, szumem w uszach, psy­chozą, upośledzeniem władz umysłowych oraz cukrzycą lub moczówką prostą. Nadnerczowo-płciowy zespół. Hiperplazja względnie czynny gruczolak lub rak kory nadnerczy; wirylizacja wskutek wzmożonego wydzielania androgenów; w hiper-plazji znaczny wzrost wydalania 17-ketosterydów z moczem, a w raku nadnerczy . Nadnerczowy zespól (Epsteina zespól). Obrzęk, znaczna albuminuria, hipoalbumine-mia, zwiększenie poziomu lipidów we krwi, a zwłaszcza cholesterolu; przyczyna nie znana. Nothnagela zespół. Jednostronne porażenie n. okoruchowego, połączone z niezbor­nością móżdżkową, łuszczenie skóry, ogólna bladość i rozlany skurcz naczyń kończyn po wystawieniu na działanie zimna. Parinauda zespół (coniunctivitis). Porażenie sprzężonego ruchu do góry oczu bez wpływu na zbieżność, zwykle wskutek uszkodzenia jądra lub okolicy nadjądrowej, leptothricosis coniunctivae. Parkinsona nagminnego zapalenia mózgu zespół. Syndroma paralysis agitantis propter encephalit. letharg. Pellegrini-Stieda'y zespół. Przystawowe zwapnienie po przyśrodkowej stronie stawu kolanowego z niewielkim bólem i obrzmieniem nad kolanem po stronie przyśrod­kowej; w obrazie radiologicznym cień nie łączy się z przyśrodkowym kłykciem kości udowej. Peutz-Jeghersa zespół. Polipowatość przewodu żołądkowo-jelitowego z pigmentacją warg oraz śluzówki policzków; występuje rodzinnie. Pęcherzykowo-wlośniczkowego bloku zespół. Zmiany powierzchni dyfuzji płuc i zmniej­szenie całkowitej pojemności dyfundującego tlenu; przyczyny są różne (zwłóknie­nie płuc, ziarnica, twardzina skóry itp.); do objawów należy duszność, kaszel, przyśpieszenie oddychania i epizody gorączkowe. Pętli doprowadzającej zespół. Przewlekła nawracająca niedrożność pętli żołądkowo-jelitowej wytworzonej w następstwie subtotalnego wycięcia żołądka sposobem Billroth II; objawy występują w około 1 godzinę po jedzeniu i składają się z braku apetytu, mdłości, uczucia pełności w górnej części jamy brzusznej oraz z masywnych wymiotów żółcią, nie zmieszaną z pożywieniem. Plummer-Vinsona zespół. Utrudnienie połykania, zmiany zanikowe błon śluzowych policzków, języka, gardła i przełyku, paznokcie lyżeczkowate, niedokrwistość nie­dobarwliwa mikrocytowa, splenomegalia, występująca zwłaszcza u kobiet w śred­nim wieku. Podjęzykowy zespół (zespół połowiczego porażenia nerwu podjęzykowego z połowi­czym zniesieniem czucia po stronie przeciwnej). Po stronie przeciwnej poraże­nie połowicze, po jednoimiennej obwodowe porażenie języka z zanikiem i drga­niami włókienkowymi, po stronie przeciwnej utrata ozucia odróżniania pozycji ciała i wibracji bez utraty czucia bólu i ciepła — wskutek rozmięknienia dróg piramidowych i przyśrodkowej wstęgi na poziomie nerwu podjęzykowego w oko­licy wyjścia jego z rdzenia przedłużonego. Po komisurotomii zespół. Dobrotliwy zespół trwający różnie — przez kilka dni do kilku tygodni po komisurotomii, z kaszlem, gorączką i bólem w klatce piersiowej, a często z zapaleniem opłucnej, osierdzia, wysiękiem w opłucnej, zapaleniem stawów i wytwarzaniem guzków podskórnych. Polipowatości z przebarwieniem zespół. Poresekcyjny zespół (dumping syndrome). Bezpośrednio po jedzeniu dolegliwości w na­stępstwie resekcji żołądka, całkowitego wycięcia żołądka, zespolenia żołądkowo-jelitowego, wagotomii lub wagotomii z zespoleniem żołądkowo-jelitowym; wy­stępują mdłości osłabienie, kołatanie serca, uczucie ciepła, pocenie się, szcze­gólnie twarzy. Portera zespół. Pericarditis idiopathica benigna acuta. Pozawałowy zespół (zespół po zawale mięśnia sercowego). Przewlekająca się lub nawracająca gorączka, ból w klatce piersiowe! o typie spotykanym w zapaleniu opłucnej i osierdzia i ze skłonnością do nawrotów; objawy przypisuje się za­paleniu osierdzia, opłucnej oraz nietypowemu śródmiąższowemu zapaleniu płuc, pojawiającym się po ostrym zawale mięśnia sercowego. Pourazowy zespół. Ból głowy wskutek błahego uszkodzenia głowy, występujący w ty­dzień lub dwa po ustąpieniu ostrych objawów, opisywany jako tępy ból nado-czodołowy lub w obu skroniach z uczuciem ciasności w okolicy potylicznej, na­silający się przy niewielkim wysiłku przy pracy fizycznej lub umysłowej, a czę­sto skojarzony z zawrotem głowy w pozycji wyprostnej z mroczkami, upo­śledzeniem pamięci, niezdolnością do myślenia, mrowieniem kończyn; ulgę przy­noszą raczej środki uspokajające niż przeciwbólowe. Po zapaleniu żył zespół. Postępujący rozwój niewydolności układu żylnego wskutek zmian zakrzepowych głębokich żył kończyn dolnych i miednicy, z żylakowatością, obrzękami, stwardnieniem, zapaleniem skóry wskutek zastoju, przebarwie­niem, a być może i owrzodzeniami, manifestujący się klinicznie, gdy proces za­krzepowy rozszerzy się na żyły powierzchowne. Przednie] ściany klatki piersiowej zespół. Bóle i miejscowa tkliwość układu kostno-szkieletowego przedniej ściany klatki piersiowej. Przednio-piszczelowy zespół (zespół marszowy). Ostra martwica mięśnia piszczelowe­go przedniego lub mięśni strzałkowych u młodych mężczyzn, zwykle po wyczer­pującym ćwiczeniu; do objawów należą obrzmienie, ból, opadnięcie stopy, a nie­kiedy gorączka i leukocytoza, ulga po nacięciu. Przytarczyczek rzekomej niedoczynności zespól (pseudohypoparathyreoidismus). Tę-życzka wskutek niezdolności odpowiednich narządów do reagowania na hormon przytarczyczek; występuje zwykle u kobiet z objawami wrodzonych zboczeń rozwojowych włączając niski wzrost i nieprawidłowości szkieletu. Odmroziny zespół. Ostre lub przewlekłe odmroźmy; choroba stóp wskutek długotrwa­łego zanurzenia w wodzie. Raedera zespół (syndroma paratrigeminale). Ból lub porażenie nerwu trójdzielnego ze współistniejącym uszkodzeniem włókien układu współczulnego, które powo­duje częściowy lub pełny zespół Homera wskutek uszkodzenia w środkowej ja­mie czaszkowej (meningioma, aneurysmal. Rakowiaka zespół. Nadmierne wydzielanie serotoniny z guza rakowiakowego (argen-taffinoma; pierwotny, zwykle w jelicie krętym) i z przerzutów (głównie do wą­troby), powodujące objawy wazomotoryczne (rumień, teleangiectasiae), żołądko-wo-jelitowe (ból; mdłości; wymioty; biegunka) oraz ze strony serca i płuc (zmia­ny chorobowe zastawek serca, niewydolność prawego serca, dychawica). Ramię-ręka zespól (Steinbrockera zespół). Zespół pojawiający się po zawale mięś­nia sercowego lub w skojarzeniu z tendinitis calcificans, urazem, porażeniem połowiczym, zapaleniem tkanki włóknistej podskórnej, rozlanym zapaleniem na­czyń bądź osteoarthritis cervicalis; zaburzenie odżywiania tkanek charakteryzu­je się bolesnością i niesprawnością dotyczącą barku, ramienia, ręki i palców po jednej stronie, z dołączającym'się obrzękiem i zaburzeniami krążenia i troficznymi. Raymonda-Cestana zespół. Po stronie przeciwnej porażenie połowicze i znieczulenie połowicze, po stronie jednoimiennej hemidyssynergia, obustronne porażenie zdolności patrzenia na boki z różku jarzeniem bocznych ruchów gałek ocznych i podwójnym widzeniem wskutek zaatakowania drogi piramidowej, wstęgi przy­środkowej, konarów dolnych móżdżku i obu pęczków podłużnych przyśrodkowych, w środkowej części mostu między jądrami nerwu odwodzącego i okorucho-wego. Reitera zespół. Polyarthritis, urethritis nonspecifica,. coniunctivitis; etiologia nie znana. Rich-Hammana zespół (Hamman-Richa zespół). Uogólnione postępujące zwłóknienie płuc o nie znanej etiologii, z łatwym męczeniem się, utratą wagi i przerywaną, postępu­jącą dusznością i kaszlem. Robina zespół (Pierre Robina zespół). Micrognathia congenita, microglossia, glossoptosis, fissura palati, dyspnoea, cyanosis; duże utrudnienie połykania występuje od urodzenia. Senear-Ushera zespół. Dobrotliwa odmiana pęcherzycy, cechująca się krążkowatymi wy­kwitami, łuszczącymi się, wiotkimi, pęcherzami i wytwarzaniem strupów na twarzy, tułowiu i owłosionej części głowy; uszkodzenia znikają samorzutnie, pozo­stawiając czerwonawobrązowe przebarwione pola, na których mogą się pojawiać pęcherze. SHvestrini-Corda'y zespól. Marskość wątroby z nieprawidłowościami wewnątrzwydzielniczymi, cechująca się u mężczyzny utratą uwłosienia pach i tułowia, impotencją, utratą pociągu płciowego, zanikiem jąder i rozrostem sutków, a u kobiet nieregularnością miesiączkowania, bezpłodnością, zmianami zanikowymi, brakiem do­wodów aktywności estrogennej i zmianami sutka. Sjögrena zespół. Brak wydzielania gruczołów łzowych, potowych, śluzowych i innych gruczołów wydzielania zewnętrznego z wysuszeniem błon śluzowych, zmianami podobnymi do twardziny skóry, a niekiedy z zapaleniem stawów; etiologia nie znana. Skroniowo-żuchwowy zespół. Dolegliwości lub ból przy otwieraniu i zamykaniu szczęk, zwykle jednostronne, powodujące znaczną bolesność żucia, z objawami odno­szonymi do ucha lub bez. Stevensa-Johnsona zespól. Erythema multiforme bullosum z wykwitami o charakterze rumienią wielopostaciowego na skórze i błonach śluzowych otworów naturalnych, gorączka i objawy ogólne. Sturge-Webera zespól. Znamię naczyniowe twarzy, owłosionei części głowy, tułowia, kończyn oraz opon miękkich o charakterze wrodzonym i dziedzicznym. Sympatykotonii zespól. Zachwianie równowagi układu współczulnego, nadmierna aktyw­ność lub wzmożone napięcie współczulnego układu nerwowego. Śledzionowego zagięcia zespół. Ból w lewym górnym kwadrancie brzucha, w okolicy przedsercowej, w lewei bocznej okolicy klatki piersiowej, w lewym barku, szyi lub ramieniu, wskutek rozdęcia zagięcia śledzionowego okrężnicy. Tapia'ego zespół. Porażenie XII nerwu czaszkowego z zaatakowaniem po tej samej stronie języka i strun głosowych; uszkodzenie rozwija się poza czaszką i obwodowo. Tętnicy krezkowej górnej zespół. Przerywany ucisk jednej trzeciej dwunastnicy przez górną tętnicę trzewną, powodujący zamknięcie żołądka i dwunastnicy. Turnera (H. H.) zespół. Brak gruczołów płciowych, zwykle u kobiet, opóźniony wzrost i rozwój płciowy, płetwowatość szyi, obniżenie linii włosów na szyi, łokcie koślawe. Turnera (J. W.) zespół. Biodrowe wyrosłe o kształcie rogów, zaburzenie odżywiania pa­znokci, nieprawidłowości rzepki, wadliwy rozwój chrząstek i stawów, zwłaszcza łokci; charakter przeważnie dziedziczny. Usznoskroniowy zespół. Pojawienie się zaczerwienionego pola z poceniem się policz­ków w czasie jedzenia wskutek zaatakowania nerwu uszno-skroniowego przez uszkodzenie przyusznicy. Vasodilatationis hemicephalicae syndroma. Postać nietypowej newralgii nerwu twa­rzowego, w której występuje intensywny ból nerwu twarzowego zaczynający się blisko oka lub brwi i szerzący się w głąb kości okolicy policzkowej, wzdłuż bocz­nej części nosa, do zębów i do ucha, który może kojarzyć się z wymiotami, łzawie­niem, rumieniem twarzy i niewielkim obrzmieniem skóry, pojawiając się w napa­dach, które trwają godziny lub dni i ustępują przy podaniu winianu ergotaminy lub adrenaliny dożylnie. Villareta zespół (syndroma spatii retroparotidealis posterioris). Jednostronne porażenie LX, X, XI i XII nerwu czaszkowego oraz szyjnego pnia współczulnego, a nie­kiedy włókien VII nerwu czaszkowego z zespołem Homera i porażeniem mięk­kiego podniebienia, gardła i strun głosowych wskutek uszkodzenia przestrzeni za ślinianką przyuszną (rany, nowotwory lub procesy ropne). Wallenberga zespół (syndroma arteriae cerebelli posterioris inferioris). Zamknięcie tęt­nicy móżdżkowej tylnej dolnej, wiodące do zaburzeń czucia i układu współczul­nego; objawy móżdżkowe i ze strony dróg piramidowych oraz dowody częścio­wego zaatakowania nerwów czaszkowych V, IX, X i XI z ostrym początkiem za­wrotów głowy, mdłości, wymiotów, niezborności po tejże stronie, osłabienia na­pięcia mięśniowego, ze zbaczaniem przy chodzeniu, z bólem i parastezjami twa­rzy; grubofalisty samoistny oczopląs po stronie jednoimiennej, czkawka, utrud­nienie połykania, dysfonia, dysarthria, podwójne widzenie, zespół Homera, utra­ta wrażliwości na ból i ciepło po jednoimiennej stronie twarzy, po przeciwne! stronie tułowia i kończyn upośledzenie czucia, bólu i ciepła; wyzdrowienie zwy­kle zupełne w ciągu kilku miesięcy. Waterhouse-Friederichsena zespól. Masywne, zwykle obustronne krwotoki do nad­nerczy wskutek bakteremii, zwykle meningokokowej, ale niekiedy pneumokokowej lub streptokokowej z nagłą zapaścią krążenia i sinicą; rumień z wybroczyna­mi punkcikowatymi lub plamicą, odwodnienie, małomocz, a niekiedy bezmocz. Webera zespół (zespół przedniego konaru Webera). Po tej samej stronie porażenie ner­wu okoruchowego, po przeciwnej stronie porażenie połowicze także i twarzy wskutek uszkodzenia konarów (zwykle krwotocznego lub zakrzepowego). Webera Christiana zespół (panniculitis nonsuppurativa febrilis nodularis recurrens). Bolesne guzki podskórne na kończynach i na tułowiu o nawracającym charakte­rze, skojarzone.z gorączką; biopsja ujawnia centralną martwicę z naciekiem lim-focytowym wokół, komórki wielojądrzaste, makrofagi lipidowe oraz obrzmienie tkanki włóknistej otaczającej zrazik tłuszczowy. Wegenera zespól (ziarnica Wegenera). Postępujący typ ziarnicy narządu oddechowego o niepomyślnym zejściu, uogólnione zapalenie naczyń i ogniskowe zapalenie kłębków nerkowych z utrzymującym się nieżytem nosa i zapaleniem zatok obocz­nych nosa, przewlekły kaszel, krwioplucie, osłabienie, utrata wagi, gorączka, nos siodełkowaty, zapalenie brodawki nerwu wzrokowego, obrzęk spojówki, wy­trzeszcz, a w końcowym okresie niewydolność nerek. Wernera zespół. Dziedziczno-rodzinne schorzenie cechujące się zanikowymi zmianami skóry, zaćmą młodocianych, niedoczynnością gruczołów wewnątrzwydzielniczych oraz niskim wzrostem i ogólną szczupłością; przedstarczy wygląd zewnętrzny. Wernickego zespól (syndroma polioencephalitidis superioris Wernicke). Ophthalmople­gia, oczopląs, niezborność, zaburzenia umysłowe; zwykle występuje u alkoholi­ków z uszkodzeniami rozsianymi w pniu mózgu włączając uszkodzenie komórek nerwowych i włókien z nich wychodzących; obraz przypisuje się niewłaściwemu odżywianiu z wtórnym niedoborem witaminy Bi. WoHfa-Parkinsona-Withe'a zespół. Tachycardia paroxysmalis supraventricularis ze skróceniem odstępu PR i wydłużeniem zespołu QRS, prawdopodobnie wskutek dodatkowego połączenia przedsionkowo-komorowego, przez które przebiega im­puls, powodujący przedwczesne pobudzenie jednej z komór. Wysiłkowy zespół (da Costa'y zespół) Astenia nerwowo-krążeniowa (serce żołnier­skie). Wzgórzowy zespół (Déjerine-Roussy zespół). Utrzymujące się powierzchowne znieczu­lenie połowicze, porażenie połowicze z ostrym bólem i ruchami pląsawiczo-ate-toidalnymi zaatakowanych kończyn, łagodna niezborność połowicza, mniej lub więcej zupełna astereognoza wskutek uszkodzenia brzusznej części wzgórza. Zatoki szyjnej zespół. Objawy są następstwem nadmiernej wrażliwości zatoki szyjnej i przejawiają się osłabieniem, zawrotami głowy, spadkiem ciśnienia krwi oraz utratą świadomości z drgawkami lub bez; objawy występują napadowo. Zgniecenia zespół. Wstrząs z krwiomoczem i skąpomoczem wskutek długotrwałego ucisku na kończynę. Złego wchłaniania zespół. Termin używany dla wspólnego określenia zespołów: sprue, coeliakia, steatorrhoea idiopathica oraz steatorrhoea, która występuje w skoja­rzeniu z zespołem Whipple'a (lymphadenopathia intestinalis et mesenterica). Zmiażdżenia zespół (Bywatera zespół). Nerczyca dolnego nefronu wskutek urazowego zmiażdżenia tkanek miękkich; umiarkowany lub ciężki wstrząs, skąpomocz lub bezmocz, mioglobinuria i hiperpotasemia; rokowanie często poważne Żebra szyjnego i mięśnia pochyłego przedniego zespół. Ucisk na splot szyjny z bólem i zboczeniem czucia w zajętej kończynie wiedzie w końcu do zaników mięśnio­wych, osłabienia siły motorycznej, zaburzeń czucia i oznak upośledzenia krą­żenia.