Segmenty oskrzelowo-płucne (segmenla bronchopulmonalia) są to części płatów płuca zaopatrzone większymi oskrzelami, a mianowicie 10 oskrzelami segmentowymi dla każdego płuca. Segmenty dzielą się dalej na podsegmenty zaopatrzone oskrze­lami podsegmentowymi, powstałymi przez podział na dwie lub na trzy gałęzie oskrzeli segmentowych. Głęboko wcinające się większe przegrody łącznotkankowe (przegrody międzysegmentowe) oddzielają częściowo segmenty od siebie. W głębi takich przegród przebiegają większe żyły. Zwłaszcza na powierzchni śródpiersiowej płuca przegrody te występują nieraz wyraźnie i po usunięciu opłucnej dają się wykazać spośród wielu mniejszych przegród międzyzrazikowych. W innych okolicach płuc segmenty w znacznie mniejszym stopniu poprzedzielane są przegrodami łącznotkankowymi lub nawet wcale nie są poprzedzielane; w tych miejscach tkanka płucna sąsiadujących z sobą segmentów bezpośrednio się łączy. Kształt segmentów jest zmienny; przybierają one formę czy to stożka, czy też piramidy trójkątnej lub czworokątnej wierzchołkiem zwróconej ku wnęce płuca. Również wielkość segmentów jest bardzo różna w związku z wielką zmiennością rozgałęzień oskrzelowych. Segmenty oskrzelowo-płucne oznaczamy kolejnvmi liczbami od 1 do 10 z każdej strony według numeracji oskrzeli segmentowych i każde oskrzele segmentowe zaopatruje odpowiedni segment; segmenty noszą tę samą nazwę co ich oskrzela segmentowe, a nazwa ta wskazuje na położenie segmentu w płacie. Granicom segmentów przeważnie odpo­wiadają nadliczbowe szczeliny płatowe, jeżeli występują. Płat płucny górny odpowiednio do liczby oskrzeli segmentowych składa się po stronie prawej z trzech segmentów oskrzelowo-płucnych, po stronie lewej z pięciu. Segment szczytowy zajmuje szczyt płuca; segment tylny — tylną część płata górnego, ograniczony od dołu szczeliną międzypłatowa skośną. Segment przedni położony jest po­niżej 1 i do przodu od 2. Po stronie prawej odgranicza go od dołu szczelina między­płatowa pozioma, po strome lewej przylega on do górnego segmentu języczka . Po stronie lewej w skład płata górnego wchodzą ponadto segmenty języczka, górny i dolny; odpowiadają one płatowi środko­wemu płuca prawego. Płat płucny środkowy tworzą dwa segmenty: segment boczny i segment przyśrodkowy. Graniczą one z sobą w linii mniej więcej pionowej nie zaś poziomej, jak odpowiadające im segmenty języczka płuca lewego. Płat dolny na obu płucach składa się przeważnie z pięciu segmentów. Segment górny bardzo zmienny pod względem wielkości zajmuje górny zwany również sercowym (cardiacum) zaopatrzony oskrzelem segmentowym przy-środkowym (sercowym), nieraz (częściej po stronie prawej niż lewej) odgraniczony jest szczeliną dodatkową od płata dolnego i może wytwarzać płat dodatkowy dolny. Po stronie prawej segment 7 zazwyczaj jest większy niż po stronie lewej, odpowiednio do znacznie większego oskrzela przyśrodkowego, które go zaopatruje, o czym wspominaliśmy poprzednio. Niektórzy autorzy 1 twierdzą, że segment 7 płuca prawego w ogóle nie ma odpowiednika w lewym płucu, inni, że po stronie lewej występuje on tylko jako odmiana. Pozostałymi segmentami płata dolnego obu płuc są: segment podstawowy przedni, boczny i tylny zaopatrzone swymi oskrzelami 8, 9 i 10; stanowią one większą, dolną część płata dolnego wraz z odpowiadającą im powierzchnią przeponową płuca . Ponadto w obrębie płata dolnego obustronnie występować może jako odmiana segment podgórny (segmentum subsuperius). Poznanie budowy segmentowej płuca, a zwłaszcza oskrzeli segmentowych, stanowi duży postęp w patologii płuc i ma zasadnicze znaczenie dla sprawy umiejscowienia zmian chorobowych, zapalnych czy nowotworowych ograniczonych do jednego se­gmentu. Podwiązując właściwe oskrzele segmentowe granice segmentu zaznaczają się wyraźnie wskutek zapadnięcia się jego pęcherzyków płucnych i u osoby żywej drogą operacyjną daje się on wydzielić.