Abscessus periappendicularis (ropień okołowyrostkowy). Cechy. Po 24—36 godzinach w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego może dołączyć się powstawanie tkliwego oporu o zatartych granicach w prawym dolnym kwa-drancie brzucha. Twór ten składa się z sieci, obrzmiałej kątnicy, zmienionego zapalnie lub przedziurawionego wyrostka robaczkowego oraz przylegających pętli jelitowych. Po pewnym okresie czasu, zwykle po 4 do 5 dni, opór staje się bardziej odgraniczony, a gdy napięcie powłok i tkliwość ustępują, brzegi oporu stają się bardziej wyraźne. Taki ropień okołowyrostkowy naj­częściej lokalizuje się wokół anatomicznej siedziby wyrostka robaczkowego, zakątniczo lub poniżej kątnicy, ale bywa i wysoko lub głęboko w miednicy. Jeśli ropień znajduje się w miednicy, w okolicy prawo-bocznej lub za okręż-nicą, często nie można go .wyczuć przy palpacji przez ścianę jamy brzusznej, ale taki opór można wykryć przy badaniu per rectum względnie per vaginam. Objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego, po którym następuje nasilenie objawów ogólnych i miejscowej tkliwości; wzmo­żona leukocytoza; niekiedy poty. Zaklinowanie kalii. Cechy. Nieregularny guz bryłowaty można wyczuć w lewym dole biodrowym, jeśli nagromadzenie kału ma miejsce w esicy. Guz wgłębia się pod uciskiem i może znikać po obfitych czyszczących wle­wach doodbytniczych. Carcinoma coli (sigmae seu coeci; rak jelita grubego, esicy lub kątnicy). Cechy. Niekiedy wyczuwa się guz w dole biodrowym. Opór jest twardy, bywa nieregularny i guzkowaty, ale nie zmienia swego kształtu pod wpływem ucisku, jak to ma miejsce z guzami kałowymi, chociaż grudy kałowe mogą występować za rakiem wskutek zwężenia jelita. Stąd guz może zmieniać roz­miar stosownie do tego, czy masa kałowa uległa zaklinowaniu powyżej nie­go, lub czy usunięto ją przy pomocy środków przeczyszczających lub wlewów doodbytniczych. Diverticulitis intestinalis acuta (ostre zapalenie uchyłka jelita). Cechy. Two­rzenie miejscowych ropni ma miejsce nierzadko w lewej okolicy biodrowej, bardzo przypominając ropień pkołowyrostkowy po prawej stronie. Diverticulitis intestinalis chronica (przewlekłe zapalenie uchyłka jelita; hyperplasia fibrosa peridiverticularis). Cechy. W lewym dole biodrowym two­rzy się twardy guz bardzo podobny do raka esicy. Tkanka włóknista może osiągnąć grubość 2 cm lub więcej. Czasem rozwija się peritonitis chronica proliferativa, przypominając guz kątnicy na tle gruźliczym. Duży uchyłek kieszonkowaty może być przyczyną twardego owalnego guza, który w okresie między zaostrzeniami zmniejsza się, gdy worek okresowo nie zawiera gazu, kału czy ropy. Constipatio spaslica (zaparcie spastyczne; colospasmus; colon irritabile; ,,colitis chronica"). Cechy. Przy dokładnej palpacji lewej okolicy biodrowej wykrywa się mocno pokurczoną zstępnicę i esicę, którą można przemieszczać z boku na bok jak linę. Główne objawy. Objawy nerwicowe; opóźnienie oddawania stolca; wypróż­nienie poprzedza kolka; próżna, skurczona prostnica; opracowanie radiolo­giczne. Cystis ovarii (torbiel jajnika). Cechy. Jeśli torbiel jest umiarkowanych roz­miarów, w lewym dole biodrowym obok macicy lub za nią (a niekiedy przed nią) wyczuwa się kulisty lub jajowaty guz gładki, o regularnych obrysach, sprawiający wrażenie pozornego rzeczywistego chełbotania. Guz jest rucho­my niezależnie od macicy. Niekiedy brak objawów lub objawy uciskowe, jeśli guz osiągnął znaczne rozmiary; bywa zaburzenie miesiączkowania; czasem nagły i gwałtowny ból brzucha, wymioty i zapaść przy nagłym skręcie szypuły. Tuberculosis coeci (gruźlica kątnicy). Cechy. Kątnica zmieniona wskutek hiperplastycznej gruźlicy okrężnicy, która najczęściej atakuje kątnicę, przed­stawia się jako dość duży gładki, elastyczny opór. Twór ten stwierdza się bez trudności przy palpacji, jeśli nie jest on widoczny oglądaniem. Uciskając go między kciukiem i palcami stwierdza się, iż nie daje się on wgnieść (w prze­ciwieństwie do guza kałowego). Guz jednak zmienia się w rozmiarze i jest zwykle wydłużony w kierunku pionowym, twardy, słabo przesuwalny lub umocowany przez zrosty i bardzo wrażliwy na ucisk. W drugiej postaci nie wyczuwa się określonego oporu wskutek guza, a tylko ogólne nacieczenie i zgrubienie w prawym dole biodrowym. W tym typie może tworzyć się prze­toka kałowa. Występowanie między 20 a 40 rokiem życia; powolny roz­wój (dwa do trzech lat); niewielki ból; brak wyniszczenia lub wyraźnego wychudnienia; zaburzenie trawienia; bywa gorączka; tkliwość przy palpacji jamy brzusznej; widoczna perystaltyka; niekiedy prątki gruźlicy w stolcach; dodatni odczyn tuberkulinowy; często leukopenia ze względną limfocytozą; czasem gruźlica innych narządów; badanie radiologiczne. Hernia abdominaiis (przepuklina brzuszna). Cechy. Przepuklina brzuszna jest częsta w miejscu starej blizny z powodu zapalenia wyrostka robaczko­wego w miejscu, przez które drenowano miejscowy ropień. Abscessus frigidus (zimny ropień). Cechy. W gruźlicy kręgosłupa w dol­nym odcinku piersiowym lub lędźwiowym ropa może przedostawać się do pochewki mięśnia lędźwiowo-udowego i opadać ku dołowi wytwarzając duże wypuklenie w okolicy biodrowej, albo pojawiając się poniżej więzadła Pou-parta. Można stwierdzić chelbotanie, ale tkliwość jest niewielka. Bolesność i sztywność lub zniekształcenie kręgosłupa (gib-bus); niekiedy wygięcie kręgosłupa ku tyłowi; zgięcie w stawie biodrowym; chełbotanie; ból przy poruszaniu kończyn dolnych; dodatni odczyn tuberkuli­nowy; zmiany w obrazie radiologicznym. Lymphadenitis tuberculosa (îleocoecalis; gruźlicze zapalenie węzłów chłon­nych krętniczo-kątniczych). Cechy. Niekiedy głównie zajęte są węzły chłonne w prawym dole biodrowym. Może to być powodem powstawania tworów mnogich małych, ale twardych i bolesnych przy palpacji. Sarcoma liii (mięsak kości biodrowej). Cechy. Przy palpacji dołu biodro­wego wykrywa się twardy opór — nawet o twardości kości — zupełnie zroś­nięty z głębokimi częściami miednicy. Mniej częste przyczyny. Intussusceptio acuta, intussusceplio chronica; lymphadenitis iliaca acuta; periostitis ilii suppurativa; actinomycosis coeci; granuloma amoebic urn coeci; lymphosarcoma; sarcoma coeci; ropień powstały w stawie krzyżowo-biodrowym lub biodrowym; sarcoma ovarii; carcinoma ovarii; diverticulum vesicae urinariae permagnum; enteritis regionalis; endo­metriosis; nephroptosis (zwłaszcza jeśli nerka jest powiększona); abscessus peritonei; colitis ulcerosa nonspecifica (zlokalizowana przede wszystkim w kątnicy); aneurysma arteriae iliacae externae; abscessus m. iliopsoatis; fibromyoma uteri; tumor omenti metastaticum.