STRUPY
Strup, jedna z wtórnych zmian skóry, jest mniej lub więcej nieregularną, wyschłą na powierzchni skóry masą wysięku.
Eczema. Cechy. Strupy albo łuski tworzą się prędzej czy później w każdym przypadku wyprysku. W pęcherzykowej postaci wyprysku pęcherzyki zlewają się i pękają, a powierzchnia pokrywa się suchą masą żółtawego strupa. Wyprysk krostkowy może również mieć podobne strupy.
Impetigo contagiosa. Cechy. Zmiany pęcherzykowo-krostkowe wysychają w ciągu kilku dni i tworzą cienkie, miękkie, łamliwe, żółte, blaszkowe strupv, które oddzielając się, pozostawiają kilka nadżerek na powierzchni.
Varicella (ospa wietrzna). Cechy. Po 1—3 dniach pęcherzyki zaczynają wysychać, stają się nieregularnie pomarszczone na obwodzie, a w środku pojawiają się nieco zapadnięte kruche, czarniawe strupy.
Variola vera (ospa prawdziwa). Cechy. Krostki ospowe wysychają lub pękają trzeciego lub czwartego dnia, tworząc czerwonawobrązowe strupy, które wydzielają mdlący zapach i wywołują silne swędzenie. W ciągu 2—3 tygodni strupy te oddzielają się i mogą pozostawiać trwałe wgłębienia lub „dzioby" ospowe.
Herpes simplex et herpes zoster. Cechy. W opryszczce pospolitej suro-wiczo-ropne pęcherzyki pękają po kilku dniach, a wysychająca surowica tworzy łuskowate żółtawobrązowe strupy, które odpadają również po kilku dniach. Uszkodzenia te goją się bez zfoliznowacenia. W półpaścu mogą pojawiać się podobne zmiany, lecz nierzadko istnieje głębsze wtórne zakażenie, które może być przyczyną krost i owrzodzeń; owrzodzenia pokrywają się raczej grubym żółtobrązowym lub brązowym strupem. Takie uszkodzenia mogą goić się z pozostawieniem znacznych zmian bliznowatych.
Lues. Cechy. Osutka krostkowa lub wykwity niesztowicowe w kile drugo-rzędowej wysychają, tworząc żółtobrązowe strupy. Kiedy strupy tworzą się warstwowo, powodując powstanie piramid przypominających skorupę ostrygi, nazywa się je brudźcem. Po usunięciu strupów widoczne jest raczej powierzchowne owrzodzenie, z wyjątkiem zmian niesztowicowych, w których owrzodzenie jest głębokie. Kila guzkowa i zmiany trzeciorzędowe także powodują tworzenie strupów, po usunięciu których ujawniają się powierzchowne owrzodzenia. Strupy są ciemne, warstwowe, stożkowate, a z podłoża owrzodzenia sączą gęsty, ropny płyn.
Sycosis vulgaris. Cechy. Czasami powstaje znaczne zestrupienie, a strupy są brązowawe lub żółte, cienkie i przylegające, zwłaszcza wokół ust.
Epithelioma basocellulare (ulcus rodens). Cechy. Guzy często powstają w skórze napromienionej, która jest miejscem rogowacenia popromiennego. W tym obszarze rozwija się guzkowe zgrubienie z otaczającą je strefą rumienią. Usunięcie zrogowaciałego strupa odsłania powierzchowny, krwawiący, ziarninujący wrzód. Nabłomiaki podstawnokomórkowe przebiegają przewlekle; w tym czasie powstają nowe guzki, tworzą się i odpadają strupy, a owrzodzenie rozszerza się. Dno wrzodu jest pokryte lepką, martwiczą substancją, niewielką ilością surowiczo^krwawej wydzieliny i strupami. Strupy czasami kryją nierówne, guzkowate krawędzie krateru, co jest bardzo charakterystyczne dla opisywanej choroby.
Epithelioma spinocellulare (rak kolczastokomórkowy). Cechy. Strup pokrywa owrzodzenie i od czasu do czasu odpada lub jest usuwany, po czym stwierdza się powiększenie owrzodzenia.
Dermatitis seborrhoica. Cechy. Choroba zaczyna sie zwykle na skórze owłosionej głowy w postaci małych grudek, które mogą być odosobnione lub zlewają się i są przykryte miękkimi, luźno przylegającymi, żółtymi strupami, które pokrywają skórę wyraźnie zmienioną zapalnie. Sąsiadująca skóra twarzy bywa również zajęta, a także skóra tułowia i kończyn.
Keratosis senilis. Cechy. Owalny, żółtawy wykwit o średnicy około 1 cm, zawierający kilka kropkowanych, czarnych plamek, pojawia się najczęściej na twarzy. Zmiany te ciemnieją i powiększają się; powstają na nich bardzo cienkie łuski. Barwa staje się prawie czarna, a łuski przekształcają się w strupy. Kilka takich wykwitów może zlewać się.
Lupus vulgaris. Cechy. W odmianie przerostowej wvrosle wzrastają bro-dawkowato, często pokryte strupami i z niewielkim sączeniem. W postaci wrzodziejącej, która bywa połączona albo z zanikową, albo z przerostową postacią tocznia pospolitego, owrzodzenia są postrzępione, brudne, głębokie i niebolesne, ze skąpym unaczynieniem, a czasami większą tkliwością, z tworzeniem ropy, wyroślami i strupami.
Ecthyma. Cechy. Płaskie, żółtawe krostki pojawiające się rzutami, zwłaszcza na nogach i otoczone wyraźnie czerwonymi obwódkami, szybko wysychają, tworząc grube, czerwonawobrązowe strupy. Czasami po oddzieleniu się strupów pozostają niewielkie otarcia skóry i przebarwienie.
Favus. Cechy. Żółte strupy kształtu sosjerki (wierzch zaklęśnięty), zwane tarczkami (scutula) i mające szczególny zapach pleśni otaczają podstawy włosów. Włosy w tych miejscach łamią się, rozszczepiają lub wypadają, tworząc łyse powierzchnie. Początkowo małe strupy są odosobnione, lecz później zlewają się. Choroba dotyczy owłosionej skóry głowy, tułowia lub paznokci.
Występowanie u dzieci; przewlekłość, obecność grzybni i zarodników Trichophyton schoenleini.
Mniej częste przyczyny. Lepra; mycosis fungoides; pemphigus vulgaris; psoriasis rupioides; thromboangiitis obliterans,- framboesia; herpes tonsurans (w zaniedbanych przypadkach); scabies (w zaniedbanych przypadkach); erythema multiforme; pityriasis steatoides (seborrhoea oleosa); morbus Pageli (mammae); scrophulodermia; acne varioliformis; urticaria papulosa (czasami łiszajcowate strupy przy wtórnym zakażeniu); erythrodermia desquamati va; dermatitis exfoliativa (skóra głowy; tworzenie łusek, łoju; następstwa wtórnego zakażenia); impetigo neonatorum; acrodermatitis streptococcica; acrodermatitis continua; dermatitis nodularis necrotica; dermatitis vegetans; keratosis blennorrhoica; tinea cruris; dermatophyte sis; candidiasis generalisata; tinea barbae; blastomycosis, pompholyX; pediculosis capitis; vaccinia generalisata; trichophytiasis megalosporica; guzki mleczarzy (mały strup w środku owrzodzenia); ukłucie pchły piaskowej (wtórne zakażenie); eruptio varicelli-formis Kaposi.