KRWIOMOCZ
Krwiomocz pojawia się w wyniku uszkodzeń narządu moczopłciowego; wskutek uszkodzeń trzew bezpośrednio sąsiadujących z układem moczowym oraz w "wielu chorobach układowych. Uszkodzenia narządu moczopłciowego są powodem w przybliżeniu 66% wszystkich przypadków krwiomoczu, a źródła krwawienia w tej grupie w równej mierze dotyczą górnego, jak i dolnego odcinka. W moczu może występować krew stwierdzałna mikroskopowo lub makroskopowo. Obecność krwi zawsze skłania do pilnego zbadania układu moczowo-płciowego.
Cystitis acuta. Cechy. Mocz zwykle zawiera nieco krwi, która może być zmieszana z moczem lub może pojawiać się przy końcu moczenia pod postacią kilku kropli niemal czystej krwi.
Hypertrophia prostatae (prostatismus). Cechy. Czasem bywa znaczny krwiomocz, który może pojawiać się we wczesnym okresie choroby.
Infectio renum (pyelitis; pyelonephritis; pyonephrosis). Cechy. Niekiedy występuje mikroskopowy krwiomocz; rzadko jest on znaczny, chociaż w przewlekłym zapaleniu miedniczek nerkowych, a zwłaszcza w typie ziarnistym, nadmierne krwawienie może pojawiać się w wyniku przekrwienia i pękania małych świeżo utworzonych naczyń.
Nephrolithiasis (calculus renis). Cechy. Krwiomocz jest stałym objawem. Krwawienie jest rzadko znaczne, ale może być stałe, pogarszając się po wysiłku. Nieznaczny krwiomocz zwykle towarzyszy oraz występuje po napadzie kolki nerkowej.
Calculus ureteri. Cechy. Krwiomocz może występować albo w czasie zstępowania kamienia, lub gdy ten ulega zaklinowaniu w moczowodzie nie powodując zupełnej niedrożności.
W wywiadzie ból (kolka nerkowa) lub rodzenie kamieni; nasilona potrzeba oddawania moczu; cewnikowanie moczowodu; badanie radiologiczne.
Glomerulonephritis acuta (morbus Brighti acutus). Cechy. Mocz jest silnie zabarwiony i zawiera krew, białko oraz wałeczki. Krwawienie jest zwykle mikroskopowe.
Glomerulonephritis chronica (przewlekłe zapalenie kłębków nerkowych). Cechy. Zwykle obserwuje się mikroskopowy krwiomocz obok obfitej ilości wałeczków szklistych i ziarnistych. Krwiomocz bywa objawem rzadkiej postaci skazy krwotocznej, występującej w przewlekłym zapaleniu nerek. W takim przypadku obfite krwawienie może mieć miejsce do i z wielu okolic ciała.
Tuberculosis renum (gruźlica nerek). Cechy. Krwiomocz jest częstym objawem; bywa on mikroskopowy względnie większy, powodując zmianę barwy moczu, a niekiedy masywny; często występuje pod koniec oddawania moczu.
Urethritis posterior acuta gonorrhoica et prostatitis (ostre rzeżączkowe zapalenie tylnej części cewki moczowej i zapalenie gruczołu krokowego). Cechy. Krwiomocz występuje często i może być stały lub okresowy. Ilościowo krwiomocz jest niewielki, a krwawienie często pojawia się wraz z ostatnimi kroplami moczu.
Tumor vesicae urinariae (carcinoma; papilloma). Cechy. Krwiomocz jest pierwszym, ostatnim, a często jedynym objawem; pojawia się on bez widocznej przyczyny lub objawów zapowiadających, utrzymuje się w obfitej ilości i przebiega bez bólów, nie zależy od wypoczynku, diety lub środków leczniczych i ustępuje bez uchwytnego powodu.
Tumor renis (hypernephroma; carcinoma; sarcoma; nephroblastoma). Cechy. Krwiomocz jest zwykle pierwszym objawem u dorosłych (rzadziej u dzieci); charakterystycznie jest on obfity, niebolesny, samoistny i nie zależy od ruchu czy wypoczynku. Przechodzenie skrzepów może powodować napady kolki nerkowej.
Carcinoma prostatae (rak gruczołu krokowego). Cechy. Krwiomocz może występować, ale zwykle pojawia się późno i nie tak często jak w zwykłym zapaleniu gruczołu krokowego.
Calculus vesicae urinariae (kamica pęcherza moczowego). Cechy. Czasem występuje niewielki krwiomocz, zwykle w postaci kilku kropli pod koniec moczenia. Wstrząsanie może powodować obfity, długotrwały krwiomocz.
Papilloma intrapelvicum. Cechy. Krwiomocz jest częsty, obfity, może mu towarzyszyć kolka nerkowa w związku z przechodzeniem skrzepów.
Kolka nerkowa; cewnikowanie moczowodów; pielogTafia.
Infarctus renis (zawał nerki). Cechy. Krwiomocz może występować w przypadkach posocznicowego lub nawracającego zapalenia wsierdzia wskutek zatorów, wiodących do powstania zawałów nerki.
Obecność posocznicowego zapalenia wsierdzia; nagły ból w okolicy lędźwiowej.
Hydronephrosis (wodonercze). Cechy. Krwiomocz jest nieczęstą, ale uderzającą cechą charakterystyczną w niektórych przypadkach. Krwawienie może powtarzać się i być znaczne, zwłaszcza w odmianie przerywanej (hydronephrosis intermittens) lub zakażonej (pyonephrosis).
Trauma (uraz). Cechy. Krwiomocz może być skutkiem często niewielkiego urazu nerki lub pourazowego pęknięcia nerki. Również pęcherz moczowy może ulegać uszkodzeniu powodując krwiomocz. Uraz cewki moczowej także bywa niekiedy przyczyną krwiomoczu.
Degeneratio polycystica renum congenita (wrodzona torbielkowatość nerek). Cechy. Krwiomocz może nawracać okresowo w ciągu wielu lat.
Główne objawy. Obustronny guz nerki (jeśli u dorosłych); przedmiotowe objawy przewlekłego zapalenia nerek (bladość, nadciśnienie tętnicze, przerost serca, wielomocz); ból; pielografia.
Ciała obce w pęcherzu moczowym lub w cewce moczowej. Cechy. Może występować krwawienie pourazowe.W wywiadzie — wprowadzenie ciała obcego; cystoskopia.
Purpura haemorrhagica (plamica krwotoczna). Cechy. W moczu może być obecna krew, czasem w dużej ilości i stale. Krwawienie to nie jest jednak lak częste jak krwawienie do skóry i z błon śluzowych.
Leczenie środkami przeciwkrzepliwymi. Cechy. Może występować krwawienie z różnych okolic ciała, a zwłaszcza z nerek z następowym krwiomoczem.W wywiadzie — podawanie środków leczniczych przeciw-krzepliwych.
Myelosis leucaemica chronica (przewlekła białaczka szpikowa). Cechy. Niekiedy pojawia się krwiomocz wskutek zmniejszenia liczby płytek krwi, meta-plazji szpikowej nerek i powiększenia węzłów chłonnych z następowym zastojem żylnym.
Lymphadenosis leucaemica chronica (przewlekła białaczka limfatyczna). Cechy. Krwiomocz może występować w postaci przewlekłej w wyniku zmniejszenia liczby płytek krwi, nacieczenia limfocytami i przekrwienia żył wskutek powiększenia węzłów chłonnych. Krwiomocz bywa wyraźny, a towarzyszy mu nasilony ból. Skłonność do krwawień występuje zwykle w późnym okresie choroby.
Połycythaemia rubra vera (czerwienica prawdziwa; erythraemia). Cechy. Krwiomocz pojawia się niekiedy wskutek przekrwienia naczyń i bywa jedynym objawem uchwytnym przed przeprowadzeniem badania przedmiotowego.Sinica; powiększenie śledziony; znaczny wzrost liczby krwinek czerwonych; wzrost objętości krwi.
Haemophilia. Cechy. Krwiomocz może występować, jest zwykle niewielki, ale stały i pojawia się po niewielkich urazach nerek. Niekiedy krwawienie z nerek w hemofilii bywało przyczyną zejścia śmiertelnego.
Dziedziczność (objawy u mężczyzn, dziedziczenie za pośrednictwem kobiet); znacznie wydłużony czas krzepnięcia krwi bez innych zaburzeń w składzie krwi; powtarzające się długotrwałe krwawienia pod wpływem niewielkich czynników wywołujących, rozpoczynające się w dzieciństwie.
Haematuria renalis essentialis. Cechy. Określenie to oznacza krwawienie z jednej nerki bez uchwytnej przyczyny. Krwawienie jest obfite i występuje nagle bez widomego powodu. Krwawienie jest zwykle samoistne, niebolesne i okresowe. Wszystkie te przypadki są prawdopodobnie następstwem jednostronnego zapalenia nerki względnie choroby krwi.
Brak zwykłych objawów choroby nerek; cewnikowanie moczowodów wykazuje jednostronny charakter sprawy; ujemny wynik pielografii.
Oxaluria. Cechy. Może występować niewielki krwiomocz.
Obecność wielkich ilości szczawianów w moczu; ujemny wynik badania radiologicznego.
Mniej częste przyczyny. Anaemia perniciosa; morbus Hodgkini (napady bólu i krwiomocz wskutek uciśnięcia dróg moczowych przez węzły chłonne); lymphosarcoma (napady bólu i krwiomocz w razie zmian nowotworowych w obrębie nerki lub gruczołu krokowego); meningitis cerebrospinalis,- spiro-chaetosis icterohaemorrhagica; endocarditis acuta et subacuta; septicaemia; infectio focalis (zwłaszcza w sąsiedztwie układu moczopłciowego); appendici-tis; pyosalpinx; tuberculosis intestinorum; pericystitis; paranephritis abscen-dens; infarctus renis asepticus (w chorobach zastawek lub naczyń wieńcowych serca); eclampsia; uczulenie lub zatrucie środkami leczniczymi (pochodne antymonu, pochodne arsenu, barbiturany, kantarydyna, kreozot, ołów, sole rtęci, fenole, sulfonamidy, kwas salicylowy, urotropina, chinina, fosfor itd.)¡ carcinoma uteri; vaginae, recti, coli (naciekający pęcherz); angioma pelvis renalis; cystis renis; echinococcus renis; exulceratio vesicae urinariae; diverticulum vesicae urinariae; cystitis; syphilis vesicae urinariae; aneu-rysma aortae abdominalis,- tumor extrarenalis (uciskający na szypułę nerki); scorbutus; malaria; atrophia hepatis acuta flava; aneurysma dissecans aortae; lupus erythematosus disseminatus; Polyarteriitis nodosa; adenoma renis; tuberculosis vesicae urinariae; Schistosomiasis; ren mobile; nephrocalcinosis; wkli-nowany kamień moczowodu; papilloma ureteri; carcinoma urethrae; aneurysma arteriae renalis; papilloma ureteri; carcinoma ureteri; haemangioma vesicae urinariae; carcinoma urethrae; angioma urethrae; carúncula urethrae; dieta wysokobiałkowa; thrombosis venae renalis; papillitis necrotisans renis; insufficientia circulatoria chronica cardiaca; morbus rheumaticus; amoebiasis; diphtheria; influenca; anaemia aplástica; haematuria familiaris; typhus abdominalis; typhus exanthematicus; scarlatina; varióla; dysenteria; febris flava; haematuria paroxysmalis; tabes dorsalis.