KRWAWY PŁYN W JAMIE OPŁUCNEJ (ASPIRACJA) I WYBROCZYNA ŚRÓDOPŁUCNA
Należy zwrócić szczególną uwagę na wykluczenie możliwości krwawienia wskutek nakłucia naczynia igłą, użytą do aspiracji. W razie nakłucia naczynia krew pojawia się zwykle natychmiast i zanika w miarę wypływania płynu, względnie występuje przy powtórnym nakłuciu wskutek uprzedniego skaleczenia płuca lub rozklejenia świeżych zrostów. W razie rozerwania naczynia krwionośnego w ranach drążących ścian klatki piersiowej może mieć oczywiście miejsce krwotok do jamy opłucnej. Podbarwiony krwią pochodzenia wewnętrznego płyn gromadzi się z tych samych przyczyn, które wyliczono wyżej w rozdziale o płynie surowiczym w jamie opłucnej; jednak występowanie płynu o tym charakterze wiąże się z pewnymi zmianami odnośnie tych możliwości.
Tuberculosis pulmonum chronica (przewlekła gruźlica płuc; phthisis). Cechy. Obecność wysięku podbarwionego krwią w znacznej mierze przemawia za gruźlicą.
Carcinoma pulmonis et pleurae (rak płuca i opłucnej). Cechy. Przy nakłuciu opłucnej płyn jest zwykle krwawy, ale początkowo może być jasny. Za złośliwością zmian w zakresie opłucnej w znacznym stopniu przemawia szybkie gromadzenie się w opłucnej płynu podbarwionego krwawo, który przy ponownym nakłuciu wykazuje nie zmienioną barwę względnie jest jeszcze silniej podbarwiony krwią.
Niekiedy niewielki kaszel i bardzo nieznaczna duszność; postępujące wyniszczenie, osłabienie, niedokrwistość; niekiedy plwocina podbarwiona krwią lub krwioplucie; zajęcie węzłów chłonnych szyjnych i pachowych; stłumienie odgłosu apukowego i zniesienie szmerów oddechowych; badanie radiologiczne.
Leucaemia (białaczka). Cechy. Niekiedy występuje krwotoczny wysięk śród-opłucnowy jako wyraz uogólnionej skłonności do krwawień.
Pleuritis exsudativa serofibrinosa acuta (ostre wysiękowe zapalenie opłucnej surowiczo-włóknikowe). Cechy. W cięższych przypadkach zapalenia opłucnej czasem spotyka się płyn podbarwiony krwią, o barwie różowej, czerwonawej lub brązowej, w którym stwierdza się liczne krwinki czerwone. Jeśli liczba krwinek czerwonych nie przekracza 6000/1 mm3, zmiana barwy nie jest uchwytna. Płyn ma wysoki ciężar właściwy, zawiera wiele białka, samoistnie ścina się i wykazuje przy badaniu mikroskopowym liczne krwinki zarówno białe, jak i czerwone.
Haemothorax spontaneus (samoistna wybroczyna śródopłucna). Cechy. Przy aspiracji wydobywa się czystą krew.
Nagły ból w klatce piersiowej; narastająca duszność; objawy wstrząsu (bladość, pot, pragnienie, przyspieszenie akcji serca, tętno słabo napięte i wypełnione); stłumienie odgłosu opukowego; osłabienie drżenia piersiowego; osłabienie lub zniesienie szmerów oddechowych; badanie radiologiczne.
Mniej częste przyczyny. Nephritis chronica; purpura; anaemia splenica; scorbutus; haemophilia (wskutek urazu); aneurysma aortae thoracalis (z przebiciem do jamy opłucnej); morbus Hodgkini; lipoma thoracis; malaria; in-farctus pulmonum; influenza; ostre zakażenie z gorączką; atelectasis massiva; morbus rheumaticus; pneumonia pneumococcica; Variola; typhus abdominalis; tuberculosis costarum (z nadżarciem tętnicy międzyżebrowej); sarcoma pulmonum; tumor cordis; tularemia; Syphilis; trichinosis; lupus erythematosus disseminatus; pestis.