BÓL W OKOLICY KRZYŻOWEJ, KRZYŻOWO-LĘDŻWIOWEJ I OGONOWEJ
Ból ogonowy (coccygodynia). Cechy. Ostry ból ma charakter samoistny lub pojawia się przy siedzeniu, chodzeniu lub defekacji.
Występowanie prawie wyłącznie u kobiet. Tkliwość w okolicy krzyżowo-ogonowej, nasilająca się przy poruszaniu kości ogonowej, a ustępująca po znieczuleniu miejscowym. Zwiększone napięcie mięśni w okolicy dolnych odcinków grzbietu i w obrębie krocza. W wywiadzie czasem uraz. Badanie radiologiczne.
Choroby macicy (zapalenie przymacicza, przemieszczenie macicy, bolesne miesiączkowanie, zapalenie błony śluzowej szyjki macicy, zapalenie jajowodu, guzy macicy, rak szyjki macicy). Cechy. W schorzeniach narządów rodnych ból okolicy krzyżowo-lędźwiowej jest częstym objawem. Może on sprawiać wrażenie zarówno bólu umiejscowionego głęboko, jak i bólu powierzchownego.
Badanie dwuręczne, bezpośrednie oglądanie pochwy.
Zespół lędźwi o wo-krzyżowy (nadwerężenie stawu lędźwiowo-krzyżowego, wady budowy, zespół krzyżowo-biodrowy). Cechy. Ból i tkliwość umiejscowione są bezpośrednio w okolicy stawu, ból może się nasilać przy podnoszeniu nogi wyprostowanej w kolanie i promieniować wzdłuż przebiegu nerwu kulszowego, narastając w nocy.
W wywiadzie — uraz lub wady budowy. Nienormalna ruchomość w stawie (nadwichnięcie). Skłonność do pochylania się w zdrową stronę w pozycji stojącej. Jednostronne ograniczenie bocznych skłonów tułowia w pozycji stojącej przy wyprostowaniu kończyn dolnych w stawach kolanowych. Badanie radiologiczne (wady wrodzone itd.).
Choroby odbytnicy (krwawnicę, rozpadlina odbytu, rak, owrzodzenie). Cechy. Ból, umiejscowiony głównie w odbytnicy, może promieniować - do dolnej okolicy grzbietu.
Oglądanie. Palpacyjne badanie per rectum. Wziernikowanie.
Uraz (złamanie, nadwerężenie, odleżyna). Cechy. Ból występujący w okolicy krzyżowej jest ograniczony do miejsca schorzenia.
Uraz w wywiadzie. Badanie miejscowe oglądaniem i obmacywaniem. Badanie radiologiczne (wykrywające złamanie lub wykręcenie).
Przewlekłe zapalenie tylnej części cewki moczowej lub zapalenie gruczołu krokowego (urethritis posterior chronica seu prostatitis). Cechy. Występuje stałe pobolewanie, zwykle w dolnej części okolicy krzyżowej, niezależne od oddawania moczu.
Wyciek z cewki. Brak dolegliwości przy oddawaniu moczu lub oddawanie moczu częste, bolesne, naglące, utrudnione. Ból promieniuje wzdłuż cewki. Zaburzenia czynności płciowej. Wyciekanie nasienia i wydzieliny gruczołu krokowego. Badanie rozmazu pobranego z cewki po masażu gruczołu krokowego (ropa).
Mniej częste przyczyny. Gruźlica stawu krzyżowo-biodrowego; próchnica kości krzyżowej; guzy krzyżowo-ogonowe; schorzenia stawu biodrowego; zapalenie jąder; zapalenie otrzewnej miednicznej; rozmiękanie kości; zapalnie zmieniona torbiel ogonowa lub torbiel skórzasta; wczesne stadia gośćca kręgosłupa; przykurcz powięzi szerokiej i pasma biodrowo-piszczelowego.