BÓL W BIODRZE
Contusio. Cechy. Stwierdza się ból, wrażliwość na dotyk i podskórny wylew krwi.
Główne objawy. W wywiadzie — upadek lub uderzenie; wykluczenie bardziej ciężkiego urazu.
Arthritis chronica primaria (gościec pierwotnie przewlekły). Cechy. Staw biodrowy jest często zajęty wspólnie z innymi stawami, a szczególnie ze stawami kręgosłupa. Ból jest najintensywniejszy podczas ruchu, mniejszy podczas spoczynku.
Osteoarthritis. Cechy. Występuje tu ból w przedniej, bocznej lub tylnej okolicy, zależnie od umiejscowienia ostrego zapalenia, który promieniuje wzdłuż przedniej i środkowej powierzchni uda w kierunku przyśrodkowych okolic stawu kolanowego. Ból i sztywność są początkowo niewielkie i okresowe, często pojawiają się po długotrwałym noszeniu ciężarów lub urazie (niezręczny krok lub skręcenie), lecz z upływem czasu ból coraz bardziej się wydłuża, a sztywność i ograniczenie ruchu stają się bardziej stałe. Niekiedy powstaje usztywnienie biodra, co w wyniku poważnego ograniczenia ruchomości powoduje osłabienie bólu (morbus coxae senilis).
Występowanie po 45 roku życia; podstępne rozpoczynanie się i przebieg; tkliwość nad miejscem zapalenia torebki; skurcz mięśniowy podczas okresów ostrego zapalenia; zgięcie, przy wiedzenie i skręcenie na zewnątrz; brak objawów przedmiotowych infekcji i zesztywnienia; ograniczenie ruchów; czasem zajęcie innych stawów; badanie rentgenowskie ujawnia odpowiednie zmiany.
Fractura colli femoris. Cechy. Ból jest silny i zwiększa się przy najlżejszych ruchach lub ucisku.
W wywiadzie — uraz z natychmiastową utratą czynności; niemożność skręcenia kończyny na zewnątrz; trzeszczenie w przypadkach, gdy brak wklinowania,- obrzmienie i wylew krwi pod skórą; skrócenie kończyny; zmiany w obrazie radiologicznym.
Distorsio coxae. Cechy. Stwierdza się ból i tkliwość w okolicy stawu, zwiększające się przy ruchach.
W wywiadzie — uraz; obrzmienie (synovitis acuta); dokładne badanie w celu wykluczenia złamania, zwichnięcia lub utajonej gruźlicy.
Tuberculosis coxae. Cechy. Pojawia się ból, który się nasila przy ruchach w stawie; ból może również występować wzdłuż wewnętrznej powierzchni kolana. Ból zwiększa się z postępem schorzenia, staje się bardziej intensywny przy każdym wstrząśnięciu kolana lub stopy i jest w stanie obudzić nagle chorego ze snu (okrzyki nocne, nagłe bóle przed snem). Zgięcie uda, połączone z odwiedzeniem i skręceniem na zewnątrz, zapewnia największą wygodę.
Występowanie u dzieci; ograniczenie ruchomości w biodrze; lekkie wypuklenie nad biodrem lub zanik mięśni; przejściowe wydłużenie kończyny z powodu przechylenia miednicy ze skrzywieniem bocznym kręgosłupa; sztywność mięśniowa; w późniejszym okresie skrócenie; unieruchomienie; mogą powstać ropnie i przetoki; badanie rentgenologiczne (ujawniające nadżerkę).
Arthritis suppurativa acuta (osteomyelitis coxae). Cechy. Stwierdza się silny ból i tkliwość na obmacywanie, które nasilają się przy ruchach i w nocy.
Dreszcze, po których pojawia się gorączka i przyspiesza się tętno; zaczerwienienie, podniesienie miejscowej temperatury, nacieczenie oraz obrzęk skóry; usztywnienie stawu, zwykle w zgięciu; czasem chełbo-tanie; leukocytoza; badanie posiewu z płynu pobranego ze stawu.
Luxatio coxae. Cechy. Ból może być silny.
W wywiadzie — forsowne odwiedzenie i rotacja uda. Odmiana tylna: skręcenie uda do wewnątrz z przywiedzeniem; skrócenie; głowa kości udowej z tylu; zagłębienie nad przednią okolicą stawu. Odmiana przednia: odwrócenie na zewnątrz uda z odwiedzeniem; brak skrócenia; głowa kości udowej z przodu, a panewka pusta.
Morbus rheumaticus. Cechy. Biodro może być zajęte, lecz nie tak często jak inne stawy (skokowy, barkowy, nadgarstek, łokieć).
Hysteria. Cechy. Stwierdza się w biodrze ból, nasilający się przy każdej postaci ruchu, oraz tkliwość na obmacywanie. „Histeryczne biodro" jest najczęstszym objawem stawowym w histerii.
Nagłe pojawienie się dolegliwości po emocji lub urazie; skurcz mięśni; przejściowe, lecz nieistotne skrócenie; przeczulica; ujemny wynik badania rentgenowskiego; normalna ruchomość w narkozie; brak objawów ogólnych.
Mniej częste przyczyny. Arthritis gonorrhoica; fractura trochanteri maioris; fractura trochanteri minoris; fractura acetabuli; sarcoma osteogenes acetabuli; exostoses acetabuli; avitaminosis C; hernia obturatoria; coxa vara traumática; osteítis fibrosa cystica; appendicitis; perinephritis; neoplasma malignum coxae; morbus Perthesi (coxa plana; osteochondritis juvenilis); nephrolithiasis; synovitis villonodularis pigmentosa coxae; tendinitis calci-ficans coxae; protrusio pélvica acetabuli (samoistne lub wtórne — schorzenie lub uraz); bursitis trochanterica; bursitis iliopectinea; bursitis ischio-glutealis; arthrosis úrica; arthrosis psoriatica; graviditas; obstipatio; oddzielenie górnej nasady kości udowej (coxa vara adolescentium; epiphysio-lysis); przemijające zapalenie maziówki stawu biodrowego (dzieci); schorzenia macicy, odbytnicy, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego (guzy, torbiele, zakażenia itd.); uszkodzenia mięśniowo-szkieletowe dolnej części grzbietu lub uda.