ZANIK LUB ŚCIEŃCZENIE CAŁOŚCI LUB CZĘŚCI OBU KOŃCZYN DOLNYCH
Obie kończyny dolne wykazują zwykle zmiany zanikowe jako wyraz uogólnionego zaniku w każdym długotrwałym schorzeniu, przebiegającym z zanikami lub w ciężkiej chorobie. Zanik z bezruchu rozwija się u chorych, którzy są niezdolni do chodzenia przez długi czas z powodu pewnych zaburzeń. W tych przypadkach przyczyna zmian jest oczywista i nie występuje elektryczny odczyn zwyrodnienia.
Polyneuritis (zapalenie wielonerwowe o różnej etiologii). Cechy. Ścieńczenie mięśni kończyn dolnych może być bardzo znaczne (często podobnie kończyn górnych), lecz stwierdza się tendencję do powolnego zdrowienia. Zanik jest symetryczny i głównie umiejscowiony poniżej kolan. Mięśnie są wiotkie i mogą wykazywać częściowy lub zupełny elektryczny odczyn zwyrodnienia.
Atrophia musculorum progressiva Toothi. Cechy. Stwierdza się wolno narastający zanik mięśni kończyn dolnych, rozpoczynający się od małych mięśni stóp. W mięśniach, które zostały zajęte, stwierdza się elektryczny odczyn zwyrodnienia.
Występowanie u dzieci; tendencja do rodzinnego występowania; często w wywiadzie — przebyte schorzenie gorączkowe; wolne narastanie zaników; niemożność grzbietowego zgięcia dużego palca stopy, który zwisa w dół (pierwszy objaw); zachowanie zdolności chodzenia; elektryczny odczyn zwyrodnienia.
Ataxia hereditaria Friedreichi. Cechy. Nie stwierdza się żadnego prawdziwego zaniku, a jedynie zwolnienie rozwoju, wskutek czego noga wydaje się ścieńczała.
Arthritis chronica primaria (gościec pierwotnie przewlekły). Cechy. Stwierdza się zwykle zanik mięśni w okolicy zajętego stawu; zmiany te mogą rozwijać się bardzo szybko. Mięśnie nóg są niekiedy wydatnie ścieńczałe, a stawy bardziej uwydatnione. W efekcie końcowym powstają przykurcze.
Myelitis transversa (syphilitica, e compressione, infectiosa). Cechy. Mięśnie kończyn dolnych są tylko wówczas ścieńczałe, gdy zmiany zapalne lokalizują się nisko w rdzeniu, zajmując zgrubienie lędźwiowe (zwykle znajduje się ono nieco wyżej w okolicy piersiowej). Powstaje następnie porażenie wiotkie ze zniesieniem odruchów głębokich, elektrycznym odczynem zwyrodnienia i szybkim ścieńczeniem kończyn dolnych.
Tumor caudae equinae. Cechy. Pojawia się stopniowy zanik wszystkich mięśni w obu kończynach dolnych z wyjątkiem zginaczy biodra; jedna kończyna jest zwykle zajęta wcześniej.
Czasem obecność guza miednicy; ból w okolicy ogonowej; obustronny niedowład wiotki; znieczulenie i silne bóle w dolnej okolicy lędźwi, w okolicy krocza i kończynach dolnych; utrata odruchu kolanowego i Odruchu podeszwowego; porażenie zwieraczy; elektryczny odczyn zwyrodnienia.
Mniej częste przyczyny. Poliomyelitis anterior acuta (zwykle jednostronnie); tabes dorsalis (rzadko w odniesieniu do mięśni rąk i stóp); neuritis ischiadica bilateralis; atrophia musculorum progressiva (w późnym okresie); chondroma sacrococcygealis; polymyositis chronica; amyoplasia congenita; lymphadenitis tuberculosa generalisata maioris gradus; Iaesio partis lumbosacralis medullae spinalis (mp. ciężki poród); zespół piszczelowy przedni.