Długość jednej kończyny dolnej można określić mierząc odcinek od dolnej powierzchni wystającego kolca biodrowego przedniego górnego do dolnego brzegu kostki przyśrodkowej. Prostą metodą określania odchyleń w długości kończyn dolnych jest polecenie przyjęcia choremu postawy zasadniczej, w mia­rę możności z obu kolanami wyprostowanymi i bez podpierania się. Badający zatrzymuje się przed chorym i umieszcza kciuki na wyniosłościach utworzo­nych przez kolce biodrowe przednie górne. Oko może wykryć nawet lekką różnicę poziomu obu kolców. Skrócenie rzekome pojawia się w bocznym skrzywieniu kręgosłupa, nowotworze złośliwym, zapaleniu włóknistej tkanki łącznej miednicy, nadwichnięciu kręgów i w zapaleniu stawu krzyżowo-bio-drowego lub jego nadwichnięciu. Fractura femoris. Cechy. Bezpośrednio po urazie kończyna jest skrócona wskutek złamania każdej ewentualnie części kości udowej z wyjątkiem krę-tarzy lub kłykci. Pewne skrócenie pozostaje zwykle nawet po nastawieniu wygojeniu. W wywiadzie — uraz, po którym bezpośrednio następuje utrata czynności w stawie, lub stare złamanie; ból; obrzmienie; wylew krwi pod skórą; zniekształcenie i nieprawidłowa ruchomość zgodnie z miejscem złamania; trzeszczenie; zmiany w obrazie radiologicznym. Coxitis tuberculosa. Cechy. Stwierdzalne skrócenie kończyny pojawia się w okresie późnym, gdy powstanie zniszczenie tkanki kostnej lub zwichnięcie w kierunku tylnym. Widoczne skrócenie pojawia się, gdy wytworzy się ro­pień, a więzadła zostaną skrócone i osłabione; kończyna wówczas ulega zgię­ciu, przywiedzeniu i skręceniu do wewnątrz; miednica — uniesieniu po stronie chorej, a lędźwiowy odcinek kręgosłupa — wygięciu ku stronie zdrowej. Wcześniej od tego stanu stwierdza się pewne wydłużenie kończyny wywo­łane obniżeniem miednicy po stronie zmienionej chorobowo. Poliomyelitis anterior acuta (ostre zapalenie rogów przednich rdzenia). Cechy. U danej osoby jedna kończyna może być krótsza od przeciwległej, a szczególnie ta, w której zapalenie przednich rogów rdzenia pozostawiło trwałe następstwa w postaci porażeń grup mięśni kończyny dolnej. W wywiadzie — ostre zapalenie rogów przednich rdzenia; brak rozwoju grup mięśni trwale porażonych; staw cepowy; utykanie podczas chodzenia. Hemiplegia infantilis (zastarzałe). Cechy. Skrócenie pojawia się wskutek zahamowania lub zwolnienia wzrostu po stronie porażonej względnie z po­wodu przykurczów. W wywiadzie — ostre uszkodzenie mózgu w wieku nie­mowlęcym, wywołujące porażenie połowicze; zajęcie zarówno kończyn gór­nych, jak i dolnych; zez; niedowład mięśni ocznych lub afazja; ruchy ateto-tyczne lub pląsawicze; chód hemiplegiczny, chory chodzi na palcach; wy­równawcze przechylenie miednicy; napady padaczkowe (78%). Epiphysiolysis distalis femoris. Cechy. Po złączeniu się nasady może powstać zwolnienie wzrostu kości udowej. Główne objawy. W wywiadzie — skręcenie nogi, po którym pojawiły się objawy złamania przez nasadę. Luxatio coxae habitualis (subluxatio sive lixatio completa). Cechy. Koń­czyna jest skrócona wraz ze zniekształceniem biodra, kompensacyjnym po­chyleniem miednicy, wykrzywieniem kręgosłupa do przodu i do boku oraz utykaniem przy chodzeniu. Luxatio femoris (traumatica posterior). Cechy. Stwierdza się skrócenie, którego wielkość zależy od położenia głowy kości udowej. Skrócenie najlepiej jest widoczne przy zgięciu uda pod kątem prostym. Coxa vara. Cechy. Kończyna jest skrócona, krętarz znajduje się nad linią Nelatona (która biegnie od kolca biodrowego przedniego górnego do guzowa­tości kulszowej), a odwiedzenie jest utrudnione. W wywiadzie — krzywica, osteomalacia, osteitis deformans, osteitis chronica, fractura colli femoris; może być sprawą wrodzoną; ból, uty­kanie przy chodzeniu; zwykle skręcenie stopy na zewnątrz z ograniczeniem rotacji ku wewnątrz, rzadziej odwrotnie; pochylenie miednicy; zmiany w obra­zie radiologicznym (ukazujące wygięcie ku dołowi szyjki kości udowej). Morbus Legg-Calve-Perthesi (coxa plana; osteochondritis deformans juveni­lis). Cechy. Stwierdza się skrócenie zajętej kończyny. Występowanie między 5 a 10 rokiem życia; niewielki ból; nieznaczne utykanie; zmiany w obrazie radiologicznym (postępujące spłaszcze­nie i fragmentacja głowy kości udowej). Osteomyelitis senilis. Cechy. Wzrost kończyny może być zahamowany, jeśli przed okresem dojrzewania ostre zapalenie szpiku kostnego uszkodziło jedną z chrząstek nasadowych kończyny dolnej. W wywiadzie — ostre zapalenie szpiku kostnego w pobliżr stawu kończyny dolnej przed rokiem lub wcześniej; zwykle brak zaniku mięś­ni; utykanie podczas chodzenia; zmiany w obrazie radiologicznym. Mniej częste przyczyny. Epiphysioiysis capitis femoris; osteoarthritis; frac-tura tibiae; coxa hysterica (może powstać pewne skrócenie); epiphysioiysis tibiae; dyschondroplasia; osteogenesis imperfecta; syndroma Maffucci; pseudo-arthrosis congenita tibiae; agenesis fibulae; agenesis tibiae; melorheostosis; protrusio acetabuli intrapelvica.