Ostry nieżyt nosa (rhinitis acuta; coryza acuta). Cechy. Napad ostrego nie­żytu nosa zaczyna się zwykle od kichania, 'które powtarza się w krótkich od­stępach czasu i któremu towarzyszy ogólne niedomaganie, czasem dreszcze i ból głowy oraz uczucie zapchania nosa, co łącznie stanowi zespół najwcześ­niejszych objawów. Gorączka sienna (pollinosis). Cechy. Występuje tu gwałtowne kichanie z uporczywym swędzeniem nosa, po czym następuje wyciek z nosa obfitej wodnistej wydzieliny. Odra (morbilli). Cechy. W okresie inwazji przez kilka dni dziecko wyka­zuje objawy nieżytu „przeziębieniowego" z gorączką, kichaniem, obfitą wy­dzieliną z nosa, zaczerwienieniem oczu i powiek oraz kaszlem. Zatrucie jodem (iodismus). Cechy. Początkowo stwierdza się objawy prze­ziębienia z kichaniem. Prosty przewlekły nieżyt nosa (rhinitis chronica simplex). Cechy. Niezbyt ostre okresowe napady kichania. Wyrosłe adenoidalne. Cechy. Czasem może występować kichanie. Nawra­cające przeziębienie i uporczywy kaszel u małego dziecka powinien zawsze nasuwać podejrzenie istnienia adenoidów. Dychawica oskrzelowa (asthma bronchiale). Cechy. Czasami dreszczyki i kichanie mogą występować jako zwiastujące objawy napadu. Krztusiec (pertussis). Cechy. We wczesnym, czyli nieżytowym okresie cho-Toby występuje kichanie i objawy zwykłego nieżytu nosa (coryza). Grypa (influenza). Cechy. Zwykłe nieżytowe postacie choroby rozpoczynają się kichaniem i innymi objawami nieżytu nosa oraz cechują się ostrymi obja­wami kataralnymi z gorączką, choć może ogólne wyczerpanie i osłabienie jest nieco silniej zaznaczone. Ciało obce w zewnętrznym przewodzie słuchowym. Cechy. Występuje zwykle kichanie, któremu towarzyszy zatkanie nosa i surowicza wydzielina. Polip nosa (polypus nasi). Cechy. Kichanie towarzyszy częstym ostrym nie­żytom nosa, do których zwykle dochodzi. Skrzywienie przegrody nosa. Cechy. Kichanie towarzyszy powtarzającym się napadom ostrego nieżytu nosa. Podrażnienie nosa. Cechy. Kichanie może być spowodowane przez niezwy­kle różnorodne substancje, które dostaną się do nosa (np. pieprz, kurz, ostro-mlecz, tytoń, wymiotnica, ciemierzyca, chlorodwuhydrofenarsazyna, dwu-fenylocyjanoarsenek). Wydaje się, że niektóre osoby są bardziej podatne na podrażnienia nosa niż inne, a wówczas jakieś nieokreślone substancje (jak kurz domowy lub dym) mogą wywołać napad. Histeria (hysteria). Cechy. Czasem przejawem nerwicy histerycznej mogą być długotrwałe napady nie ustającego, nie dającego się opanować kichania, które może trwać tak długo (dnie lub tygodnie), że powoduje wyczerpanie chorego. W tych przypadkach gwałtowny wydech, powtarzany w krótkich odstępach czasu, staje się w pewien sposób naśladownictwem prawdziwego aktu kichania. Badanie nosa nie wykrywa oczywiście w tych przypadkach żadnej dostatecznej przyczyny. Mniej częste przyczyny. Zatkanie woszczyną przewodu słuchowego; spo­glądanie na ostre światło (u niektórych osób); uczuleniowe zapalenie zatok; pasożyty nosa; naczynioruchowy nieżyt nosa; gazy trujące (chlor, fosforo­wodór, chloropikryna, gaz łzawiący); kichanie psychogenne.