W ropniaku opłucnej płyn wykazuje cechy nadzwyczaj zmienne — od rzadkiego, umiarkowanie opalizującego wysięku surowiczo-ropnego do gęstej śmietanowato-żółtawej ropy. Obraz ten jest zawsze wtórny w stosunku do jakiegoś poprzedzającego uszkodzenia zapalnego w zakresie narządów i tka­nek przylegających do opłucnej. Bez względu na przyczynę wywołującą do zasadniczych objawów ropnego zapalenia opłucnej należą: niewielki kaszel; poty i ciepłota o torze nieregularnym; ból w klatce piersiowej; bladość i osła­bienie, zwłaszcza u dzieci; upośledzenie ruchów oddechowych klatki piersio­wej; przemieszczenie serca i wątroby; fizyczne objawy wysiękowego zapa­lenia opłucnej; wysoka leukocytoza; zmiany radiologiczne. Bakteryjne zapalenie płuc. Cechy. Wysięk ropny może stanowić powikłanie każdego bakteryjnego zapalenia płuc. Jeśli drobnoustrojem chorobotwórczym jest dwoinka zapalenia płuc lub gronkowiec, typowym płynem jest gęsty, śmietanowaty, żółtawozielonawy wysięk. W razie zakażenia paciorkowcowego (np. w ropniaku wikłającym paciorkowcowe zapalenie płuc, nagminną grypę lub odrę) płyn jest surowiczo-włóknikowy i wskutek tego względnie rzadki, a z biegiem czasu przekształca się powoli w gęsty, ropny wysięk. Ropne wy­siękowe zapalenie opłucnej nie dołącza się do zapaleń płuc o tle wyłącznie wirusowym. Proces ropny w zakresie płuc. Cechy. Ropniak opłucnej, który może stano­wić powikłanie w ropniu płuca lub w zakażeniu rozstrzeni oskrzeli, powstaje zwykle w wyniku zakażenia mieszanego, przy czym część drobnoustrojów stanowią beztlenowce; wytworzony w ten sposób ropniak opłucnej charakte­ryzuje się obecnością wysięku cuchnącego, o odrażającej woni (co warunkują beztlenowce) i jest określany jako empyema putridum. Jeśli istnieje przetoka oskrzelowo-opłucnowa, powstaje ropniak opłucnej z odmą; w tym przypadku chory odkrztusza tę samą cuchnącą treść, którą stwierdza się przy aspiracji. Empyema pleurae tuberculosum (gruźliczy ropniak opłucnej). Cechy. Cha­rakterystyczną dla tej choroby jest rzadka, bezwonna, szarawa ropa, która niemal zawsze pojawia się wtórnie w czynnej gruźlicy płuc i zwykle jako powikłanie samoistnej odmy opłucnej lub leczniczej. Posiew z płynu jest zwykle jałowy; prątki Kocha zaś można odnaleźć albo na drodze badania bez­pośredniego, lub wykazać w badaniu biologicznym na śwince morskiej, względnie posługując się posiewem. Carcinoma pulmonis (rak płuca). Cechy. Pneumonitis, która często wystę­puje w raku płuca w okolicach odległych od miejsca zatkania oskrzela, może ulegać powikłaniu zakażeniem z wytworzeniem każdego rodzaju ropniaka. Infarctus pulmonis septicus (zakażony zawał płuca). Cechy. Ropny wysięk w opłucnej może niekiedy pojawiać się jako powikłanie zakażonego zatoru, pochodzącego z takich zmian chorobowych, jak thrombophlebitis suppurativa, pyaemia, endocarditis septica (w zakresie prawej połowy serca); niekiedy bywa obustronny wysięk. Procesy zapalne, toczące się pod przeponą. Cechy. Ropień podprzeponowy oraz ropień wątroby wskutek zakażenia Bacterium coli i Entamoeba histoly­tica nie należą do częstych przyczyn ropniaka opłucnej. W zakażeniu pałeczką okrężnicy pojawia się gęsty płyn o odrażającej woni; płyn uwarunkowany zakażeniem amebowym charakteryzuje się barwą sosu sardelowego. Mniej częste przyczyny. Gangraena pulmonis (treść gnilna); echinococcus pulmonis cum suppuratione (haczyki); actinomycosis (płyn zielonawy z żółta­wymi tworami ziarnistymi); zakażony krwiak śródopłucnowy (samoistny lub pourazowy); aseptyczne nakłucie klatki piersiowej w celach diagnostycznych lub terapeutycznych; zakażenia ścian klatki piersiowej; pęknięcie zakażonej torbieli płuca lub ropnia płuca (przetoka oskrzelowo-opłucnowa z wytworze­niem ropniaka opłucnej z odmą).