Menopausis (climacterica). Cechy. Uczucie gorąca bywa odczuwane zwłasz­cza silnie na twarzy i szyi, często w połączeniu z zarumienieniem skóry i ko­łataniem serca. Myxoedema. Cechy. Pacjenci żalą się na uczucie ziębnięcia, cienpiąc nie­mal stale z powodu zimna, z wyjątkiem okresu ciepłej pogody. Objawy zmniejszenia przemiany materii (zmniejszona aktywność psychiczna i fizyczna); obrzęk śluzowaty twarzy i kończyn (brak dołka pod wpływem ucisku palcem); bóle gośćcowe; obniżona podstawowa przemiana materii. Morbus Graves-Basedowi. Cechy. Pacjenci żalą się na różnego rodzaju zboczenia czucia, a zwłaszcza na uczucie gorąca, uderzenia krwi do głowy, tętnienie. Hypertensio essentialis. Cechy. Pacjenci często żalą się na uczucie tętnie­nia lub tłuczenia w uszach, zwłaszcza dokuczliwe w czasie wypoczynku noc­nego. Neurosis (hysteria, neurasthenia). Cechy. Chory odczuwa niepokojące uczu­cie tętnienia w nadbrzuszu. Do innych sensacji podmiotowych należą: koła­tanie serca, bóle i uczucie ucisku w okolicy serca oraz „uderzenia" gorąca, szczególnie w zakresie głowy. Insufficientia valvularum semilunarium aortae. Cechy. Pacjenci odczuwają różne sensacje podmiotowe nawet przed wystąpieniem jakichkolwiek obja­wów niewydolności krążenia. Niekiedy bywa dręczące kołatanie serca oraz pulsowanie w okolicy przedsercowej, uczucie ucisku i bólu za mostkiem lub bolesne napady o charakterze prawdziwej stenokardii. Aneurysma arcus aortae (tętniak łuku tętnicy głównej). Cechy. W począt­kach choroby można niekiedy obserwować uczucie ucisku w okolicy przed­sercowej lub rzeczywisty ból po wysiłku. Dyspesia (niestrawność). Cechy. Uczucie ucisku w nadbrzuszu jest zwy­kłym objawem i może narastać do ostrego bólu. Hypertrophia cordis (przerost serca). Cechy. W niektórych przypadkach gwałtowna akcja serca może być powodem bólu w okolicy serca, uczucia tętnienia w głowie i szyi oraz pulsującego szmeru w uszach. Angina pectoris (dusznica bolesna). Cechy. W najłagodniejszej postaci (formes frustes) może występować uczucie napięcia za mostkiem, złego samo­poczucia lub niepokoju, nasilając się niekiedy do stopnia prawdziwego bólu. Aortitis syphilitica (kiłowe zapalenie tętnicy głównej). Cechy. Niekiedy bywa tylko uczucie gniecenia pod mostkiem, lub też chory może doznawać rzeczywistego bólu. Objawy te często występują napadowe. Asthma bronchiale (dychawica oskrzelowa). Cechy. Uczucie ciasności w klatce piersiowej może być pierwszym objawem ostrzegawczym, a napad rozpoczyna się uczuciem znacznego gniecenia w klatce piersiowej. Mniej częste przyczyny. Aorta dynamicum (tętnienie w obrębie szyi); emp-physema pulmonum (uczucie gniecenia); migrena (tętnienie); anaemia (tętnie­nie); tumor mediastini (gniecenie w okolicy przedsercowej); pericarditis exsudativa (gniecenie w okolicy przedsercowej); phaeochromocytoma; carci-noid; choroba górska.