Rozwój jądra rozpoczyna się w połowie 2 miesiąca życia zarodka. W tym czasie sznury płciowe rozrastają się na długość i tworzą zawiązki późniejszych zrazików i cewek nasiennych jądra (ryc. 130). Końcowe odcinki tych sznurów łącząc się z sobą wielokrotnie w pobliżu krezki gruczołu tworzą zawiązek sieci jądra (rete testis). Równocześnie tkanka mezenchymatyczna oddzielająca sznury tworzy przegródki jądra przedzielające zraziki oraz wnika pod nabłonek surowiczy pokrywający jądro tworząc jego błonę białawą (tunica albuginea). W 3 miesiącu życia płodowego część komórek mezenchymalnych zrazików prze­kształca się w podobne do nabłonka tzw. komórki śródmiąższowe, które tworzą do- krewny gruczoł śródmiąższowy jądra. Pod koniec 4 miesiąca komórki śródmiąższowe stanowią około połowy miąższu jądra, później jednak, pod koniec 10 miesiąca zanikają, żeby się ponownie ukazać dopiero w okresie dojrzewania płciowego. Część mezenchymy wreszcie w otoczeniu sieci jądra tworzy tkankę łączną śródjądrza (mediastinum. testis). W początkowo litych zawiązkach cewek nasiennych jądra między 5 i 7 miesiącem .życia płodowego a w części cewek dopiero po urodzeniu pojawia się światło. W cewkach występują dwa rodzaje komórek; jeden są to komórki nabłonkowe przekształcające się w tzw. komórki podpórkowe (Sertoliego), drugi rodzaj tworzą komórki płciowe, czyli spermatogonie. Dalsze różnicowanie się ich w spermatocyty I i II rzędu, tych zaś w sper-matydy i wreszcie w plemniki rozpoczyna się dopiero w okresie dojrzewania płciowego około 13 roku życia (p. dalej). Rozwój dróg wyprowadzających jądra. Drogi wyprowadzające jądra powstają z kanalików i przewodu pranercza. W 4 miesiącu odcinki obwodowe 8—15 kanalików, które zachowały się po częściowym zaniku pranercza, przez krezkę jądra wrastają weń, łączą się z zawiązkami kanalików sieci jądra i przekształcają w przewodziki odprowadzające (ductuli efferentes). Razem z początkowym odcinkiem przewodu pranercza, z którego powstaje tzw. przewód najądrza (ductus epididymidis) i do którego uchodzą powyższe przewodziki najądrza, tworzą one najądrze (epididymis). Z przewodu pranercza, oprócz przewodu najądrza, powstaje nasieniowód (ductus deferens). W bli­skości swego końca, przed ujściem do zatoki moczowo-płciowej rozszerza się on, wytwa­rzając bańkę nasieniowodu (ampulla ductus deferentis), poniżej zaś przez uwypuklenie nasieniowodu powstaje pęcherzyk nasienny (cesicula seminalis), położony bocznie od bańki. Wreszcie z ostatniego, krótkiego odcinka przewodu pranercza powstaje przewód o silnie zwężonym świetle, tzw. przewód wytryskowy (ductus ejaculatorius), który uchodzi do zatoki moczowo-płciowej (późniejszej cewki moczowej) na wyniosłości zwanej wzgórkiem nasiennym (colliculus seminalis). Błona śluzowa bańki, pęche­rzyków nasiennych i przewodów wytryskowych ulega silnemu sfałdowaniu, a pęcherzyki nasienne ponadto znacznie się wydłużają i skręcają. Nie wszystkie jednak kanaliki pranercza, które zachowały się po jego częściowym zaniku, i nie cały przewód pranercza wstępują na służbę narządów płciowych męskich. Początkowy, bardzo niewielki zresztą odcinek przewodu pranercza przekształca się w szczątkowy twór pęcherzykowa ty, w tzw. przyczepek najądrza (appendix epidi­dymidis). Kilka zaś kanalików pranercza utracą połączenie z przewodem pranercza nie nawiązując go z kanalikami sieci jądra i tworzy tzw. przyj jądrze (paradidymis); inne, nieliczne zresztą kanaliki zachowują połączenie albo tylko z przewodem pra­nercza, albo wyłącznie zyskują je z siecią jądra; są to tzw. przewody zbaczające (ductus aberrantes); wszystkie powyższe pozostałości pranercza są tworami szczątko­wymi narządów płciowych męskich. Przewód przypranerczowy i jego losy u płci męskiej. W 6 tygodniu życia zarodka na górnej bocznej powierzchni obu fałdów pranerczy powstają lejkowate wpuklenia nabłonka otrzewnej wydłużające się następnie w tzw. przewody przypranerczowe . Biegną one początkowo równo­legle i bocznie od przewodów pranerczy, niżej krzyżują je od strony brzusznej, biegną dalej w poprzecznym fałdzie otrzewnej zwanym przegrodą moczowo-płciową (septum urogenitale) i wreszcie zrastają się z sobą w linii pośrodkowej w pojedynczy prze­wód (u zarodka żeńskiego kanał maciczno-pochwowy) uchodzący do zatoki moczowo-płciowej między ujściami przewodów pranerczy. Oba przewody przypranerczowe, prawy i lewy, jeszcze w życiu płodowym prawie w całości zanikają u zarodka, męskiego; pozostają po nich tylko drobne twory szczątkowe, przyczepek jądra (appendix testis, p. dalej) oraz końcowy odcinek pojedynczy zwany łagiewką ster-czową (utriculusprostaticus), uchodzący do zatoki moczowo-płciowej. U płodów żeńskich występuje zjawisko odwrotne: zanikają przewody pranerczy (Wolffa), silnie natomiast rozrastają się i różnicują przewody przypranerczowe (Mullera). Przyczepkowi jądra w ustroju kobiecym odpowiada część dalsza jajowodu, zaś łagiewce sterczowej — pochwa, skąd też u mężczyzny łagiewka ma również nazwę pochwy męskiej.