Reklama
meble kuchenne firmy Mebmar znajdziesz na Targach Budowlanych 2018 w Łodzi
A A A

Połączenia ścisłe i połączenia stawowe

Więzozrost nalewkowo-rożkowy (syndesmosis arycorniculata) luźno łączy wierzchołek chrząstki nalewkowatej z chrząstką rożkowatą. Jest to połą­czenie łącznotkankowe, nieraz jednak chrząstkowe (synchondrosis), lub nawet stawowe (articulatio) zawierające jamę stawową. Staw pierścienno-nalewkowy (articulatio crico-arytenoidea) łączy odpo­wiednie powierzchnie stawowe chrząstki pierścieniowatej z chrząstką na-lewkowatą. Wypukła i wydłużona główka stawowa położona jest na górnym bocznym kącie płytki chrząstki pierścieniowatej opadając nieco ku przodowi i bocznie; odpowiednio wklęsła panewka znajduje się na części bocznej podstawy chrząstki nalewkowatej. Torebka stawowa jest cienka i wiotka; przyczepia się ona do brzegów powierzchni stawowych. Jej ściana tylna i przyśrodkową wzmocniona jest sprężystym więzadłem pierścienno-nalewkowym tylnym (ligamentum crico-arytenoideum posterius), które napina się najsilniej w ruchach chrząstki nalewkowatej do przodu i bocznie; więzadło to jest również zabezpieczeniem .przeciw ześlizgiwaniu się chrząstki nalewkowatej z pochyłej powierzchni stawowej chrząstki pierścieniowatej. Z powodu swej sprężystości więzadło pierścienno-nalewkowe tylne spro­wadza wyrostek głosowy z położenia przywiedzionego w położenie pośrednie (spoczynkowe); do pewnego stopnia zaoszczędza więc ono pracę mięśniom przy odwodzeniu więzadeł głosowych. Mechanika stawu pierścienno-nalewkowego. Staw pierścienno-nalewkowy pod względem swej budowy zbliżony jest do typu stawu eliptycznego; wskutek poło­żenia powierzchni stawowych kompromisowa» oś ruchu przebiega skośnie od strony przyśrodkowej, z góry i od tyłu ku stronie bocznej, ku dołowi i do przodu. Dokoła tej osi odbywają się ślizgające ruchy przywodzenia i odwodzenia chrząstki nalewko­watej. Oprócz tego ruchu, wskutek luźności torebki stawowej, możliwe są również ruchy obrotowe chrząstki nalewkowatej do wewnątrz i na zewnątrz około osi pio­nowej. W ruchach przywodzenia z powodu położenia główki stawowej chrząstki nalewkowate nie tylko zbliżają się do siebie, ale równocześnie przesuwają się ku tyłowi i ku górze; w ruchu tym wyrostek głosowy chrząstki nalewkowatej oddala się od kąta chrząstki tarczowatej i więzadło głosowe napina się. W ruchach odwodzenia chrząstki nalewkowate oddalają się od siebie a równocześnie przesuwają się do przodu i do dołu, wskutek czego poprzednio napięte więzadło głosowe znowu rozluźnia się. W ruchach obrotowych wyrostki głosowe obracają się na zewnątrz lub do we­wnątrz, a szpara głośni zwiększa się lub zmniejsza. Oba rodzaje ruchów są często z sobą sprzężone: ruchy przywodzenia łączą się z obrotem do wewnątrz, ruchy odwodzenia — z obrotem na zewnątrz. Staw pierścienno-tarczowy (articulatio cricothyreoidea) jest rodzajem stawu kulistego. Główka stawowa położona jest na wewnętrznej stronie dolnego końca rogu dolnego chrząstki tarczowatej, panewka na brzegu bocznym płytki chrząstki pierścieniowatej. Cienka i luźna torebka stawowa przyczepia się do brzegów powierzchni stawowych. Jest ona wzmocniona trzema pasmami więzadeł sprężystych: więzadłem rogowo-pierścien-nym przednim, bocznym i tylnym . Zbyt rozległe ruchy chrząstki tarczowatej i pierście­niowatej w stosunku do siebie hamuje więzadło pierścienno-tarczowe (ligamentum cricothyreoideum), które w płaszczyźnie pośrodkowej łączy dolny brzeg chrząstki tarczowatej z brzegiem górnym łuku chrząstki pierścienio­watej. Więzadło to poszerza się ku dołowi i jest przebite naczyniami pier-ścienno-tarczowymi. Stanowi ono specjalne wzmocnienie części pośrodkowej stożka sprężystego. Mechanika stawu pierścienno-tarczowego. Z powodu sprężystej budowy stawu ruchy są różnorodne. Główne ruchy odbywają się około wspólnej osi czołowej przechodzącej przez powierzchnie stawowe prawej i lewej strony. Jeżeli chrząstka pierścieniowata jest ustalona, wtedy chrząstka tarczowata zgina się do przodu lub do tyłu. Zwykle jednak porusza się chrząstka pierścieniowata ku tyłowi lub do przodu w stosunku do ustalonej chrząstki tarczowatej; w tym przypadku wraz z chrząstką pierścieniowata porusza się również połączona z nią chrząstka nalewkowata. W obu przypadkach odległość między chrząstkami nalewkowatymi i tarczowata powiększa się lub zmniejsza, a tym samym napinają się lub rozluźniają więzadła głosowe rozpięte między nimi. Chrząstka tarczowata i pierścieniowata mogą również poruszać się równo­cześnie, dla więzadeł głosowych wynik ruchu pozostaje ten sa. Połączenia więzadłowe i błoniaste chrząstek krtani z tworami sąsiednimi Pasma błoniaste lub więzadłowe łączą chrząstki krtani ku górze z kością gnykową i nasadą języka, ku tyłowi ze ścianą gardła, ku dołowi z tchawicą. Błona tarczowo-gnykowa (membrana thyreohyoidea) jest to luźna, łączno-tkankowa blaszka rozpięta między brzegiem tylnym trzonu kości gnykowej i jej rogami większymi a brzegiem górnym chrząstki tarczowatej. W części pośrodkowej jest ona wzmocniona włóknami sprężystymi, które wytwarzają więzadło tarczowo-gnykowe pośrodkowe (ligamentum thyreohyoideum medianum). Podobne wzmocnienie sprężyste znajduje się z obu stron brzegu bocznego błony tarczowo-gnykowej rozpięte między wierzchołkami rogu górnego chrząstki tarczowatej i rogu większego kości gnykowej; tworzy ono obustronnie więzadło tarczowo-gnykowe boczne (ligamentum thy­reohyoideum laterale). Bardzo często więzadło to zawiera małą chrząstkę ziarnowatą (cartilago triticea). W błonie gnykowo-tarczowej znajduje się otwór, przez który przechodzą zwykle naczynia krtaniowe górne i gałąź wewnętrzna nerwu krtaniowego górnego. Między błoną gnykowo-tarczową, kością gnykową a przyczeparni mięśnia mostkowo-gnykowego i mięśnia tarczowo-gnykowego występują prawie stale kaletki maziowe. Więzadło gnykowo-nagłośniowe (ligamentum hyo-epiglotticum), jako sze­roka, sprężysta blaszka, z powierzchni przedniej chrząstki nagłośniowej biegnie poziomo do przodu na stronę tylną trzonu kości gnykowej. Więzadło to odgranicza od góry przestrzeń, która w przekroju pośrodkowym ma mniej więcej kształt trójkątny. Podstawę trójkąta tworzy u góry powyższe wię­zadło gnykowo-nagłośniowe, ścianę przednią — więzadło tarczowo-gnykowe pośrodkowe, ścianę tylną — powierzchnia przednia nagłośni. Więzadło językowo-nagłośniowe jest to sprężyste pasmo łącznotkankowe położone bezpośrednio powyżej więzadła gnykowo-nagłośniowego. Biegnie ono od chrząstki nagłośniowej do nasady języka, szczególnie silnie rozwinięte w fałdzie językowo-nagłośniowym po-środkowym między obu dołkami nagłośniowymi. Więzadło pierścienno-tchawicze (ligamentum cricotracheale) występuje w postaci krótkiej, sprężystej błony o pionowym kierunku włókien, która łączy dolny brzeg chrząstki pierścieniowatej z górnym brzegiem pierwszej chrząstki tchawicy. Więzadła rożkowo-gardłowe są to parzyste, cienkie pasma sprężyste biegnące ku dołowi, do tyłu od mięśni nalewkowych, łączące wierzchołek chrząstki rożkowatej z błoną śluzową przedniej ściany gardła. Więzadło pierścienno-gardłowe (ligamentum cricopharyngeum), cienkie, nieparzyste pasmo sprężyste stanowi połączenie między górnym brzegiem chrząstki pierścienio­watej i przednią ścianą gardła. Zazwyczaj łączy się ono z obu więzadłami rożkowo-gardłowymi w jedno więzadło kształtu litery Y. W miejscu połączenia trzech powyższych więzadełek może leżeć nieparzysta chrząsteczka sprężysta.