Distorsio cubiti. Cechy. Obrzmienie może być znaczne z powodu wylewu krwi i chłonki. W wywiadzie — uraz; silny ból i tkliwość na obmacywa­nie; częściowa utrata czynności ruchowej; brak zniekształcenia; badanie rentgenowskie (w celu wykluczenia złamania). Synovitis acuta. Cechy. Torebka stawowa jest rozciągnięta przez płyn. Obrzmienie znajduje się po obu stronach wyrostka łokciowego i ścięgna mięś­nia trójgłowego ramienia oraz chełbocze przy palpacji. W wywiadzie — zamknięty uraz, niewielkiego stopnia za­każenie lub wpływy nerwowe; ból, zaczerwienienie, miejscowe zwiększenie ucieplenia, unieruchomienie w zgięciu; czasem pojawia się ogólna gorączka i inne objawy ogólne. Synovitis chronica. Cechy. Obrzmienie podobne jak w ostrym zapaleniu ma-ziówki, z lekkim bólem, osłabieniem i ograniczeniem ruchów, zanikiem mięśni, a czasem z trzeszczeniem. W wywiadzie — niekiedy ostry napad schorzenia; brak zmian w obrazie radiologicznym. Złamanie w okolicy łokciowej. Cechy. Dolna nasada kości ramieniowej może być złamana powyżej kłykci (złamanie nadkłykciowe), ponad i pomię­dzy kłykciami (złamanie w kształcie litery T lub Y); linia złamania może prze­biegać przez każdy kłykieć lub nadkłykciowo albo dolna nasada może być od­dzielona. Czasem bywa odłamany wyrostek łokciowy kości łokciowej; od­osobnione złamanie wyrostka dziobiastego zdarza się rzadko, lecz zwykle w połączeniu ze zwichnięciem obu kości w kierunku tylnym. Głowa kości promieniowej jest rzadko złamana sama, a szyjka wyjątkowo odłamana. W złamaniu nadkłykciowym dolny fragment przemieszcza się w kierunku ku górze i do tyłu, poszerzając łokieć w wymiarze przednio-tylnym, a ramię jest skrócone. W złamaniu międzykłykciowym stwierdza się poszerzenie łokcia i skrócenie kości ramieniowej. Jeśli wewnętrzny kłykieć kości ramieniowej jest odłamany, część kości łokciowej przemieszcza się ku górze, niszcząc w ten sposób funkcję dźwigającą ramienia; jeśli zewnętrzny kłykieć jest od­łamany, powstaje małe przemieszczenie, lecz ból i obrzmienie są zwykle znaczne. Oddzielenie się nasady dolnej kości ramieniowej wywołuje znie­kształcenie podobne do złamania nadkłykciowego. Gdy odłamany jest wy­rostek łokciowy, fragment jego przemieszcza się w kierunku ku górze. W in­nych postaciach złamań powstaje niewielkie zniekształcenie. W wywiadzie — uraz, zwykle działający bezpośrednio; ból, obrzmienie, wylew krwawy podskórny, utrata czynności w stawie, rucho­mość w nieprawidłowym miejscu; trzeszczenie; zmiany w obrazie radio­logicznym. Luxatio antibrachii posterior. Cechy. Obrzmienie i zniekształcenie łokcia jest znaczne. Wyrostek dziobiasty umieszcza się w dole łokciowym, przed­ramię w półzgięciu w położeniu pośrednim między odwróceniem i nawróce­niem oraz skrócone. Czasami odłamany jest wyrostek dziobiasty (nieprawid­łowa ruchomość i trzeszczenie). Dolna nasada kości ramieniowej przemieszcza tętnicę i tkanki miękkie do przodu oraz wypukła się przy zgięciu łokciowym; górne nasady obu kości przedramienia wypuklają się do tyłu, a stosunki przestrzenne między wyrostkiem łokciowym, głową kości promieniowej a kłykciami są znacznie zmienione. W wywiadzie — uraz bezpośredni lub pośredni, zwykle u dzieci, zmiany w obrazie radiologicznym. Luxatio capituli radii anterior. Cechy. Głowa kości może być wyczuwalna podczas rotacji pod skórą, a z tyłu, pod kłykciem zewnętrznym, stwierdza się zagłębienie. Przedramię znajduje się w położeniu pośrednim między nawró­ceniem a odwróceniem i nie może być zgięte poza zakres kąta prostego. Rza­dziej głowa kości promieniowej jest przemieszczona w kierunku tylnym lub na zewnątrz. W wywiadzie — upadek na dłoń z przedramieniem skrę­conym do pozycji pośredniej między nawróceniem a odwróceniem, względnie bezpośredni nagły uraz tylnej powierzchni stawu. Arthritis suppurativa acuta (ropne zapalenie stawów). Cechy. Łokieć jest obrzmiały, stwierdza się w nim silny ból i tkliwość na obmacywanie, a sam staw jest usztywniony, gorący, zaczerwieniony i chełboczący. Pokrywająca go skóra jest obrzęknięta. W wywiadzie — rana lub proces ropny; gorączka, drgawki, pocenie się; prostracja; leukocytoza; podwyższenie OB; przy aspiracji ropa; zmiany w obrazie radiologicznym. Bursitis olecrani. Cechy. Stwierdza się owalne, elastyczne, guzowate obrzmienie, leżące powierzchownie w stosunku do wyrostka łokciowego, któ­re jest zwykle niebolesne (łokieć górników). W przypadku wystąpienia ropie­nia obrzmienie jest bolesne z zaczerwienieniem, miejscowym wzrostem tem­peratury oraz otoczone naciekiem. W wywiadzie — ciężki uraz lub wielokrotnie powtórzone małe urazy; przy aspiracji płyn (słomkowy, krwisty lub ropny); zmiany w obrazie radiologicznym. Morbus rheumaticus (ostra choroba reumatyczna). Cechy. Pod względem częstości zajęcia staw łokciowy jest czwarty. Symetrycznie położone duże stawy atakowane są często kolejno. Staw jest obrzmiały, zaczerwieniony, go­rący, tkliwy i nadmiernie bolesny przy ruchach. Błona maziowa jest często palpacyjnie wyczuwalna, lecz obrzęk skóry występuje rzadko. Nadmiernie duży wysięk do stawu jest również rzadko spotykany. Arthritis deformans (gościec pierwotnie przewlekły). Cechy. Łokieć może być zajęty w ramach uogólnionego schorzenia stawów. Zmian w zakresie jednego tylko stawu nie spotyka się często. Obrzmienie ma tendencję do przyjmowania kształtu guza, ściśle ograniczonego do stawu, a w nagłych zaostrzeniach jest bolesne przy ruchach. Ból nasila się przy wilgotnej pogo­dzie i w nocy. Ruchy są ograniczone, stale występuje zanik mięśni, a przy obmacywaniu można stwierdzić trzeszczenie. Sarcoma. Cechy. Mięsak może powstać w proksymalnych nasadach kości promieniowej lub łokciowej, względnie w tkance łącznej w pobliżu stawu łokciowego. W przypadku powstania osteosarcoma (pochodzenia szpikowego) stwierdza się symetryczne rozszerzenie części kości, leżącej najbliżej stawu, a czasem również pewne powiększenie samego stawu z ewentualnym nie­znacznym zapaleniem torebki maziowej. Niekiedy stwierdza się przy ucisku trzeszczenia. W mięsaku okostnej może być niekiedy duża nieregułarność konturów, a palpacyjnie może on być odczuwany jako bardziej guzowaty i bardziej zbity. Zanik mięśni jest niewyraźnie zaznaczony. Mięsak tkanek miękkich jest często gładki, o regularnych obrysach i zamknięty w otoczce rzekomej, lecz może również mieć charakter naciekający; nad guzem mogą być uwydatnione naczynia krwionośne oraz mogą pojawić się zmiany zwyrad-niające z chełbotaniem lub owrzodzenie. Tuberculosis cubiti. Cechy. W zapaleniu gruźliczym stawu wyraźnie uwi­dacznia się charakterystyczne wrzecionowate obrzmienie. Stwierdza się znaczny zanik mięśni, ograniczenie ruchów, miejscową tkliwość na obmacy­wanie oraz lekki lub silny ból. Ropnie mogą się umiejscawiać po każdej stronie wyrostka łokciowego, a czasami mogą przenikać wzdłuż nerwu łok­ciowego i uwidaczniać się po wewnętrznej, stronie kończyny. Niekiedy mogą tworzyć się przetoki. Występowanie zwykle podczas dojrzewania; badanie aspi-rowanej ropy w kierunku gruźlicy; dodatni odczyn tuberkulinowy; zmiany w obrazie radiologicznym. Syringomyelia (jamistość rdzenia). Cechy. W tym schorzeniu częściej są zajęte stawy kończyny górnej (80°/o zajętych stawów leży w obrębie koń­czyny górnej). Staw jest powiększony i niebolesny, bardzo podobny do stawu Charcota, istnieje jednak większa skłonność do ropienia. Articulatio Charcoti (arthropathia tabetica). Cechy. Schorzenie to może się rozwinąć w łokciu, lecz nie tak często jak w kolanie (70% tabetycznych artropatii pojawia się w zakresie kończyn dolnych). Staw jest znacznie obrzmiały i zniekształcony, niekiedy nieznaczny ból; ruchomość w stawie jest nadmierna; mogą być wyczuwane trzeszczenia i tarcia oraz obecność guzów kostnych. Początek zwykle jest nieuchwytny. Haemarthrosis et arthritis haemophilica. Cechy. Łokieć jest trzecim pod -względem częstości zajęcia przez zapalenie stawów w hemofilii. Haemarthro­sis acuta manifestuje się gwałtownym wysiękiem do stawu z miejscowym podniesieniem temperatury i zaczerwienieniem; pojawia się po niewielkich urazach lub samoistnie. Ból i ograniczenie ruchomości może być duże lub niewielkie, zależnie od stopnia rozciągnięcia stawu. W przewlekłym zapale­niu stawu występuje tkliwość i obrzmienie stawu z ograniczeniem rucho­mości, zanikami mięśni i skłonnością do zwolnień i nawrotów. Arthritis może pojawić się po napadzie haemarthrosis haemophilica, lecz nie pojawia się zwykle po pierwszym napadzie krwawienia dostawowego. Mniej częste przyczyny. Luxatio antibrachii posterior; luxatio antibrachii lateralis; luxatio ulnae; luxatio radii posterior; luxatio radii anterior cum luxatione ulnae posteriore; subluxatio capituli radii; arthritis gonorrhoica; arthritis pneumococcica; arthritis infectiosa; rachitis; purpura Henochi; diathe­sis urica; epiphysitis pyogenica acuta; arthritis meningococcica; bursitis radiohumeralis; tumores medullae spinalis; spondylitis tuberculosa; myelitis acuta; poliomyelitis; atrophia musculorum progressiva; lepra; polyneuritis; contusio nervorum periphericum; paralysis progressiva; hemiplegia; zapalenie stawu na tle brucelozy (nieropne obrzmienie); neuroarthropathia spowodo­wana uszkodzeniem rdzenia kręgowego itd.