A A A

Naczynia oskrzelowe

Gałęzie oskrzelowe. Podobnie jak tętnice płucne również tętnicze gałęzie oskrzelowe towarzyszą oskrzelom wzdłuż całego ich przebiegu. O ile jednak t. płucne zawierają krew żylną, o tyle gałęzie oskrzelowe krew tętniczą. Odróżniamy gałęzie oskrzelowe tylne, przeważnie dwie dla oskrzela lewego i jedną dla oskrzela prawego odchodzące od części początkowej aorty piersiowej oraz gałęzie oskrzelowe przednie po jednej dla każdego oskrzela odchodzące z t. piersiowej we­wnętrznej (od t. podobojczykowej). Tętnice oskrzelowe. Zmienność początków gałęzi oskrzelowych jest bardzo duża. Zazwyczaj jedna gałąź oskrzelowa tylna rozpoczyna się wspólnym małym pniem odchodzącym (w bliskości górnego brzegu lewego oskrzela głównego) z przedniej strony aorty piersiowej i dzieli się na gałąź prawą i lewą do obu oskrzeli głównych. Poza tym po stronie lewej również od aorty, lecz nieco niżej (przy dolnym brzegu lewego oskrzela głównego) odchodzić może druga gałąź oskrzelowa tylna. Gałąź oskrzelowa prawa zamiast od wspólnego pnia często odgałęzia się z jednej z prawych tętnic międzyżebrowych tylnych. Gałąź oskrzelowa przednia odchodzi obustronnie z t. piersiowej we­wnętrznej lub jej gałęzi, t. osierdziowo-przeponowej. Wszystkie te gałęzie oskrzelowe zespalają się tak licznie z sobą, że nastrzykując jedną z nich u jej odejścia z aorty wszystkie wypełniają się. Oprócz gałęzi towarzyszących oskrzelom (często dwie gałązki na jednym oskrzelu) dochodzą również gałązki do opłucnej płucnej. Najdrobniejsze gałązki oskrzelowe rozprzestrzeniają się siatkowate w błonie śluzowej oskrzeli i oskrzelików zaopatrując ich mięśniówkę i gruczoły, jak również w ścianie naczyń płucnych (vasa vasorum). Żyły oskrzelowe (w. bronchiales). Z sieci włosowatych utworzonych z gałązek oskrzelowych tętniczych zbierają się delikatne żyły oskrzelowe zawierające krew żylną. Żyły położone w bliskości wnęki łączą się w kilka pni żylnych, które z prawej strony uchodzą do żyły nieparzystej (tylne) oraz do ż. ramienno-głowowej prawej (przednie), z lewej do żyły nieparzystej krótkiej (tylne) oraz do ż. ramienno-głowowej lewej (przednie). Natomiast bardziej oddalone od wnęki żyły oskrzelowe uchodzą do żył płucnych, zawierających krew odświeżoną, tętniczą. W obrębie płuca więc krew tętnicza przeznaczona dla ustroju staje się «gorszą» przez mieszanie się z krwią żylną; ta nieznaczna ilość domieszki żylnej nie odgrywa jednak roli dla całego krwiobiegu, na­tomiast ustrój zaoszczędza na specjalnych przewodach dla żylnej krwi oskrzelowej. Zespolenia między gałęziami oskrzelowymi a płucnymi. Przed podziałem gałązek t. płucnej na sieć naczyń włosowatych ściany pęcherzyka (proksymalnie od nich) występują liczne zespolenia z gałązkami oskrzelowymi; odbywa się więc mieszanie krwi tętniczej z krwią żylną, która jednak przez wymianę gazową wkrótce zostanie utleniona. Zespolenia te odgrywają szczególną rolę w stanach chorobowych. Gałęzie t. płucnej są tętnicami końcowymi, nie zespalają się więc z sobą. Jeżeli gałązka t. płucnej zostanie zaczopowana, np. przez skrzeplinę krwi, która z prawego przedsionka serca lub prawej komory prądem krwi została zaniesiona do płuca (zator, embolia), wtedy dany odcinek płuca jest odcięty od t. płucnej, a zachowane są tylko naczynia odżywcze. Krew odżywcza drogą zespoleń między gałęziami oskrzelowymi a płucnymi dochodzi do ścian pęcherzyków i zachowuje je przy życiu, a zespolenia te ogromnie się powiększają (6—7-krotnie). Ten sam wynik następuje przy operacyjnym wyłączeniu gałązki t. płucnej.