A A A

NACZYNIA I NERWY KRTANI

Tętnice krtani pochodzą z dwóch źródeł: z t. tarczowej górnej i z t. tarczowej dolnej. Z pierwszej dostaje się do krtani: t. krtaniowa górna przez otwór w błonie tarczowo-gnykowej oraz mniejsza tętniczka - gałąź pierścienno-tarczowa, która przebija więzadło pierścienno-tarczowe. T. krtaniowa górna zaopa­truje znaczną większość narządu. Z t. tarczowej dolnej odchodzi niewielka gałązka, t. krtaniowa dolna; do krtani wstępuje ona od dołu na mięśniu pierścienno-nalewkowym tylnym i zaopatruje ścianę tylną krtani. Wszystkie trzy tętnice każdej strony zespalają się z sobą. Żyły łączą się w sploty w tkance podśluzowej i w dalszym przebiegu towarzyszą tętnicom. Naczynia chłonne, bardzo liczne w błonie śluzowej krtani, tworzą dwa układy, górny i dolny, na ogół ostro od siebie odgraniczone. Naczynia chłonne układu górnego towarzyszą t. krtaniowej górnej, przebijają błonę tarczowo-gnykową i uchodzą do górnych węzłów szyjnych głębokich mniej więcej na wysokości podziału t. szyjnej wspólnej. Naczynia chłonne układu dolnego przebiegają zarówno powyżej, jak i po­niżej chrząstki pierścieniowatej; powyżej przebijają one więzadło pierścienno-tarczowe uchodzą do węzłów położonych na powierzchni przedniej tego więzadła lub górnego odcinka tchawicy, poniżej — przebijają więzadło pierścienno-tchawicze i uchodzą do węzłów położonych z obu stron tchawicy; stąd naczynia podążają do dolnych węzłów szyjnych głębokich i do węzłów towarzyszących t. tarczowej dolnej. Wargi głosowe należą do obszaru układu dolnego; mają one nieliczne i drobne naczyńka chłonne; w przypadkach raka warg głosowych węzły górnego układu przeważnie nie są zajęte, stale natomiast węzły chłonne układu dolnego, znacznie trudniej dostępne w zabiegach chirurgicznych. Tylko przeważnie w ścianie tylnej występują połączenia między obu układami. Limfa nagłośni odpływa głównie do małych węzłów położonych na po­wierzchni przedniej chrząstki tarczowatej i błony tarczowo-gnykowej. Nerwy pochodzą z dwóch gałęzi n. błędnego: n. krtaniowego górnego i dolnego. N. krtaniowy górny ma dwie gałęzie. Swą cieńszą gałęzią zewnętrzną zaopatruje m. pierścienno-tarczowy, jak również przez więzadło pierścienno-tarczowe oddaje gałązki czuciowe do błony śluzowej krtani, zwykle do części przedniej warg głosowych. Znacznie grubsza gałąź wewnętrzna n. krtaniowego górnego, wyłącznie czuciowa, biegnie z t. krtaniową górną przez błonę tarczowo-gnykową (przechodzi ona przez błonę często również i wtenczas, kiedy tętnica przebija chrząstkę tarczowatą); w za­chyłku gruszkowa tym wytwarza ona mały fałd błony śluzowej. Gałąź wewnętrzna, główny nerw czuciowy krtani, zaopatruje błonę śluzową aż do szpary głośni, a nieraz nawet niżej aż do tchawicy. Porażenie tego nerwu znosi czucie krtani i powoduje zachłyśnięcie się; nie powstaje bowiem wtedy odruch obronny w po­staci kaszlu, kiedy do krtani dostaje się ciało obce. N. krtaniowy dolny jest nerwem mieszanym; jako górna gałąź n. krtaniowego wstecznego kieruje się ku górze przykryty dolną częścią zwieracza dolnego gardła i leży między tylnym brze­giem chrząstki tarczowatej a płytką chrząstki pierścieniowatej. Zaopatruje on wszystkie mięśnie krtani z wyjątkiem m. pierścienno-tarczowego i swą gałązką tylną zespala się z gałęzią wewnętrzną n. krtaniowego górnego. Czuciowo zaopatruje on błonę śluzową krtani ku dołowi od szpary głośni. Nerwy krtaniowe wiodą również włókna współczulne i włókna przywspółczulne dla gruczołów krtaniowych i mięśniówki naczyń.