Krwawienie z jam nosa występuje we wszystkich okresach życia, ale jest szczególnie częste w młodym wieku, zwłaszcza w okresie pokwitania. Pewni ludzie są specjalnie skłonni do krwawień z nosa i niekiedy jest to dyspozy­cja wiodzona. Krwawienie z nosa może być spowodowane czynnikami miejsco­wymi (uraz, owrzodzenie, nowotwór, żylaki śluzówki nosa, ostre zapalenie na tle zakażenia) bądź czynnikami odległymi lub ogólnoustrojcwymi (pod­wyższone ciśnienie krwi, tętnicze lub żylne, zaburzenia hematologiczne, zmia­ny ciśnienia atmosferycznego, przekwitanie, zastępcze krwawienia miesięczne). Uraz. Cechy. Krwawienie może nastąpić po ukłuciu lub zadrapaniu nosa, zwłaszcza u dzieci, lub w następstwie lekkiego uderzenia. Jeśli krew wypły­wa z obu połów nosa w jednakowych ilościach, wskazuje to raczej na uszko­dzenie kości nosa, sklepienia gardła lub nawet na złamanie podstawy czaszki . Źródło krwawienia wykrywa się w rynoskopii; zwykle jest to małe uszkodzenie śluzówki przegrody nosa w pobliżu nozdrzy przed­nich, z którego zdarty został mały strupek; rzadziej uszkodzenie jest powa­żniejsze. Ciało obce w nosie. Cechy. Ostre chropowate ciała powodują owrzodzenie wskutek ucisku, z cuchnącą wydzieliną z jednej strony nosa, krwawieniem z nosa, zatkaniem nosa i promieniującymi bólami o typie nerwobólów. Złamanie podstawy czaszki i kości twarzy, obejmujące zatoki przynoso- we. Cechy. Złamanie, biegnące przez przedni dół czaszkowy, może spowodo­wać otwarcie zatoki czołowej, sitowej lub klinowej z następowym krwawie­niem z nosa i z ust. Kość policzkowa może ulec wgnieceniu do jamy szczę­kowej, nos — złamaniu, albo też przednia ściana zatoki czołowej lub szczę­kowej zostaje wgnieciona, co prowadzi do krwotoku. Nadżerki przegrody nosa (erosio septi nasi). Cechy. Nadżerki przegrody, którym towarzyszą nawracające krwawienia z nosa, podrażnienie, suchość i tworzenie się strupów w nosie, są następstwem usuwania, wydmuchiwania lub wydłubywania strupów z tej okolicy, co wiedzie do uszkodzenia nabłonka. W rynoskopii płytkie owrzodzenie przegrody; po usunię­ciu przykrywającego je strupa odsłania się miękkie, kruche podłoże tkanki podnabłonkowe j. Błonica nosa (diphtheria nasi). Cechy. W miarę postępu choroby wydzie­lina podbarwia się krwią; może dojść do prawdziwego krwotoku z nosa. Odra (morbilli). Cechy. Nieżytowi nosa w przebiegu odry może towarzy­szyć krwawienie, które bywa niekiedy tak obfite, że wzbudza niepokój. W po­staci złośliwej, zwanej czarną odrą, może dojść do krwotoków ze wszystkich błon śluzowych, ze śluzówką nosa włącznie, a również i do skóry. Płonica (scarlatina). Cechy. Krwawienie z nosa ma miejsce w krwotocznej postaci płonicy, towarzysząc krwotokom do skóry i krwiomoczowi. Podobnie rumieniowata wysypka przybiera charakter krwotocznej (petocie). Krztusiec (pertussis). Cechy. Krwawienie z nosa może wystąpić jako powi­kłanie, do którego prowadzi wzrost ciśnienia w czasie napadów kaszlu, dzia­łający na nadmiernie rozszerzone naczynia przedniej części pTzegrody. Nadciśnienie samoistne (hypertensio essentialis). Cechy. Samoistne krwa­wienia z nosa, czasem łatwo nawracające, często bez uchwytnej przyczyny albo pod wpływem zimna, ciepła, stressu itp., bywają czasem ważnym obja­wem, prowadzącym do rozpoznania. Przewlekłe zapalenie kłębków nerkowych (glomerulonephritis chronica). Cechy. Krwawienie z nosa jest tu bardzo częste; powtarzające się krwawie­nia, niedostatecznie tłumaczące się innymi zmianami, winny zawsze skłaniać do zbadania nerek. Krwawienia te bywają niezbyt obfite i często nawracają; niemniej mogą one być dość obfite, by powodować konieczność tamponowa­nia nozdrzy tylnych. Krwawienie z nosa wraz z różnymi innymi postaciami samoistnych krwawień, aczkolwiek częstsze w rozwiniętych przypadkach prze­wlekłego zapalenia nerek, należy czasem do wczesnych objawów. Marskość wątroby (wrotna) (cirrhosis hepatis periportalis). Cechy. Krwa­wienie z nosa jest niezwykle częste i czasem bardzo uporczywe, prowadząc do utraty znacznej ilości krwi. Częstsze są wymioty krwią i czarne stolce. Gnilec (scorbutus). Cechy. Mimo że krwotoki z błon śluzowych są rzadsze niż krwawienia podskórne (ecchymoses), krwawienie z nosa należy jednak do zjawisk częstych. Zótłaczka mechaniczna (wewnątrz- lub zewnątrzwątrobowa). Cechy. Krwa­wienie z nosa zdarza się, podobnie jak i krwawienia z innych błon śluzo­wych, ale rzadziej niż krwawienia podskórne. Skłonności do krwawień w żół­taczce mechanicznej towarzyszy wydłużenie czasu protrombinowego wskutek zaburzenia wchłaniania witaminy K i uszkodzenia wytwarzania protrombiny. Przewlekła białaczka szpikowa (myelosis leucaemica chronica). Cechy. Roz­maite krwotoki w tym czy innym okresie choroby występują w 5/B przypad­ków, a krwawienie z nosa jest postacią często spotykaną. W kilku rzadkich przypadkach krwawienia z nosa lub z innych źródeł były pierwszym spostrze­żonym objawem choroby, ale z reguły do krwotoków (z krwawieniami z nosa włącznie) dochodzi w późniejszych okresach choroby, przy czym są one umiarkowane. Niedokrwistość pochodzenia śledzionowego. Cechy. W rozwiniętych przy­padkach może dojść do krwawienia z nosa. W przebiegu tej choroby istnieje wyraźna skłonność do wymiotów krwawych. Krwawiączka (haemophilia). Cechy. Krwawienie z nosa jest częste u krwaw-ców, ale widuje się je tak często w innych stanach, że — jako pojedynczy objaw — nawet nawracające i obfite nie uzasadnia rozpoznania krwawiączki. W chorobie tej krwawienie z nosa prowadziło do śmierci w ciągu doby. W postaciach z powolnym krwawieniem dochodzi do tworzenia wielkich guzów z krwi, które wystają z nosa. Kilak nosa (trzeciorzędowa kiła nosa). Cechy. Po wystąpieniu owrzodzenia wydzielina z nosa jest obfita, ciemna wskutek zawartej w niej krwi i tkanek i o bardzo odrażającej woni. Wystąpienie objawów w 5 do 15 lat po zakażeniu kiłowym; obecność głębokiego owrzodzenia nosa, o nierównych brzegach, otoczonego przez strefę zapalenia, pokrytego ropną i krwistą wydzieliną oraz żółtawo-zielonymi strupami, niszczenie i przebicie kości; czasem zniekształcenia nosa; dodatnie próby serologiczne. Późna kiła wrodzona. Cechy. Późna postać dziedzicznej kiły nosa jest ana­logiczna do trzeciorzędowej kiły nabytej, np. występując między 3 r. życia a okresem pokwitania. Nacieczenie, owrzodzenie i niszczenie tkanek w późnej kile wrodzonej powodują wydzielanie ropnej, niezwykle cuchnącej treści, za­wierającej często żyłki krwi. Plamica krwotoczna (purpura haemorrhagica; purpura haemorrhagica trom-bocytopenica primaria; thrombopenia essentialis). Cechy. Krwawienie z nosa nie należy do rzadkości. Gruźlica nosa. Cechy. Czasem występuje krwotok z miejsca owrzodzenia. Przewlekły przebieg; stwierdzenie w nosie, zazwyczaj w okolicy przedniej części przegrody, płytkiego owrzodzenia o nieregular­nych, nieco uniesionych brzegach, zwykle nie otoczonego pasem zapalnym, o dnie pokrytym żółtawym wysiękiem; czasem prosówkowe guzki na dnie brzegach owrzodzenia; gęsta śluzowo-ropna wydzielina, niekiedy cuchnąca; brak bólu; proces gruźliczy z innej okolicy ustroju, zwykle w płucach; wykry­cie prątków gruźlicy w wysięku. Złośliwe nowotwory jamy nosowej i zatok. Cechy. W razie owrzodzenia nowotworu (mięsaka lub raka) mogą występować napadowo bardzo silne krwawienia z nosa. W miarę powiększania się guza i zajmowania przezeń jamy nosa dochodzi do zatkania jednej połowy nosa; pojawia się krwista wy­dzielina ropna. Szczególnie często krwawienia z nosa są powodowane przez nowotwory zatoki sitowej. Toczeń nosa (iupus nasi). Cechy. W miarę rozwoju choroby dochodzi do owrzodzeń, którym towarzyszy gęsta, ropna wydzielina z okresową domieszką krwi. Ostry żółty zanik wątroby (atrophia hepatis acuta flava). Cechy. Wśród ostrych objawów występują krwotoki do skóry i z błon śluzowych, a między nimi również krwawienia z nosa. Mniej częste przyczyny. Polipy nosa; zimnica; niewydolność krążenia; za­trucia fosforem; ropnica; nosacizna; znieczulenie podtlenkiem azotu (zwłasz­cza u osobników z ostrą gruźlicą płuc); zapalenie wyrośli adenoidalnych; alkoholizm; niedomykalność zastawek tętnicy głównej;, zatrucie arsenem; za­palenie oskrzeli; próchnica nosa; zieleniak (chloroma); blednica (chlorosis); czerwonka; rozedma płuc; róża; okres przekwitania; ostre zapalenie nerek; paradur; zapalenie otrzewnej; zapalenie opłucneij; choroba papuzia; dur nawra­cający,- gorączka zwalniająca; zatrucie salicylanami; guzy szyi; żylakowate zmiany w śluzówce nosa; przewlekły ropniak zatoki szczękowej; objawowa plamica krwotoczna; niedokrwistość aplastyczna; dur brzuszny; rozpadlina przedsionka nosa; trąd nosa; przedziurawienie przegrody nosa; pasożyty nosa; kamień nosowy; mięsakowatość jam nosa; choroba Rendu-Oslera; podostre bakteryjne zapalenie wsierdzia; uogólnione stwardnienie tętnic; zakażenia riketsjowe; łagodne i złośliwe nowotwory jamy gardłowej; ziarniniak grzy-biasty twarzy; naczyniak; zastępcze krwawienie miesięczne; grypa; zabiegi w zakresie nosa lub zatok; niedokrwistość złośliwa; zmiany ciśnienia atmo­sferycznego (wspinaczka górska, nurkowanie, choroba kesonowa, lot); terapia środkami przeciwkrzepliwymi; dziedziczna trombastenia krwotoczna; choroba krwotoczna noworodków; wrodzona hipoprotrombinemia idiopatyczna,afibry-nogenemia; parahemofilia; makroglobulinemia.