W skład każdego nefronu wchodzi kłębek (kłębuszek) nerkowy (glo-merulus renalis Malpighii) — kulisty splot drobnych tętniczek i włośni-czek. Jest on utworzony przez stosunkowo krótką i szeroką tętniczkę doprowadzającą (vas afferens), dzielącą się na kilka (do 10) gałązek pier­wotnych, te zaś z kolei rozpadają się na szereg (nieraz do 50) pętli włoso­watych, z których każda ma 2—3 razy większą długość niż średnica całe­go kłębka (Smith). Włośniczki nie łączą się ze sobą w obrębie kłębka, lecz łączą się w jedną tętniczkę odprowadzającą (vas efferens), która po opuszczeniu kłębka dzieli się ponownie i tworzy drugą sieć włośniczek, otaczającą cewkę nerkową w pobliżu kłębka (ryc. 1). Stosunek kłębków nerkowych do kanalików najłatwiej można zrozu­mieć, jeżeli wyobrazimy sobie, że każdy z nich został wpuklony od zew­nątrz do zamkniętego końca cewki nerkowej. W ten sposób otrzymał on jakby kulistą otoczkę z podwójną ścianką dookoła (p. ryc. 1). Otoczka ta, zwana torebką Bowmana (capsula Bowmani), składa się z blaszki wewnętrznej (trzewnej), przylegającej bezpośrednio do kłębka, i blaszki zewnętrznej (ściennej). Między obydwiema blaszkami znajduje się szczelinkowata przestrzeń — jama wewnątrztorebkowa (cavum inter­capsulare), przechodząca bezpośrednio w światło właściwej cewki nerko­wej. Przy użyciu specjalnej techniki barwienia można wyodrębnić w zło­żonym splocie, jaki przedstawia kłębek nerkowy, 5 zasadniczych warstw, czy też elementów składo-wych, przez które musi do%CSz%ace przejść przesącz osocza krwi w swej drodze ze światła włośniczki kłębkowej do światła kanalika. Są to mia­nowicie: 1) śródbłonek włoś­niczki, 2) błona podstawowa włośniczki, 3) tzw. „prze­strzeń okołoWłośniczkowa" (pericapillary space), oddzie­lająca błonę podstawową włośniczki kłębkowej od 4) błony podstawowej nabłonka torebki Bowmana, 5) nabło­nek torebki Bowmana. Bar­dzo wiele nowych danych dotyczących budowy kłęb­ków nerkowych wniosły nie­zmiernie dokładne i pomy­słowe badania Truety na ner­kach zwierzęcych i ludzkich. Badacz ten wyodrębnił 2 typy kłębków ner­kowych: kłębki leżące w korze bliżej powierzchni zewnętrznej nerki — kłębki korowe, oraz kłębki położone głębiej, bliżej warstwy rdzeniowej —-kłębki przyrdzeniowe. Te 2 typy kłębków różnią się od siebie pod wieloma względami. Pierwsze są mniejsze, ich tętniczki doprowadzające są szersze niż odprowadzające, które zaraz po opuszczeniu kłębka rozpadają się na delikatny splot włośniczek, stanowiących istotny składnik sieci włośnicz-kowej kory (ryc. 2). Kłębki przyrdzeniowe są większe, światło tętniczek doprowadzających i odprowadzających jest niemal jednakowej szerokości. Tętniczki odpro­wadzające, wychodzące z kłębka jako pojedynczy dość gruby pień naczy­niowy, biegną w głąb istoty rdzeniowej, gdzie rozpadają się na wiązkę równoległych tętniczek prostych (vasa recta), z których każda ma światło nieco węższe od naczynia macierzystego (ryc. 3). Budowa histologiczna tętniczek prostych pomimo dość szerokiego świa­tła nie różni się właściwie od naczyń włosowatych, ponieważ ścianki ich mają na błonie wewnętrznej tylko jedną warstwę śródbłonka płaskiego. Takiego układu strukturalnego naczyń, o stosunkowo szerokim świetle i o specjalnej budowie naczyń włosowatych, które biegną prosto i równo­legle, ściśle przylegają do siebie pęczkami — nie spotyka się, zdaniem Truety, nigdzie więcej w ustroju poza istotą rdzeniową nerek, toteż — rzecz jasna — musi on spełniać jeszcze specjalne czynności.