Chociaż normalna ciepłota ciała wynosi przeciętnie 37°C, normalna ciepłota u niektórych osób jest niższa i wynosi 35,6°C, a niekiedy nawet 34,4°C. Jest to nierzadki objaw u ludzi, którzy przez dłuższy czas mieszkali w krajach tro­pikalnych, a obecnie przybyli do klimatu umiarkowanego. Osoby cierpiące na niektóre przewlekłe choroby osłabiające mają zwykle ciepłotę ciała niższą od normalnej; dotyczy to zwłaszcza chorych z przewlekłymi chorobami zasta­wek serca. W okresie zdrowienia po ciężkich chorobach gorączkowych (pła­towe zapalenie płuc nie leczone za pomocą antybiotyków, dur brzuszny, dur powrotny) ciepłota ciała jest zwykle przez pewien czas niższa od normalnej. Zapaść i wstrząs, niezależnie od przyczyny, cechują się obniżoną ciepłotą ciała jako jednym z objawów; podobne zjawisko ma miejsce w śpiączce bez względu na jej przyczynę. Ciepłota ciała jest zwykle niska w głodowaniu, w ciężkich biegunkach, w stanach uwiądu oraz po narażeniu na działanie zimna lub długotrwałego zanurzenia w wodzie, zwłaszcza u dzieci. Niektóre sposoby lecznicze mogą okresowo obniżyć ciepłotę ciała poniżej normy; np. celowo wytworzona hipotermia jest stosowana często dla ułatwienia zabie­gów chirurgicznych na sercu i wielkich naczyniach. Haemorrhagia acuta (ostry krwotok). Cechy. Zwykle spotyka się ciepłotę ciała niższą od normy. Do najistotniejszych objawów należy spadek ciepłoty ciała, przyspieszenie tętna i narastająca bladość. Po ciężkich krwotokach w odczynie bierze udział niewielki wzrost ciepłoty ciała. Diabetes mellitus (cukrzyca ciężka). Cechy. Często ciepłota ciała jest niższa od normy. Ileus acutus. Cechy. Przypadki z ostrą niedrożnością jelit wykazują skłon­ność do zapaści, a gdy ta występuje, ciepłota ciała opada poniżej normy. Alcoholismus acutus. Cechy. Ciepłota ciała często kształtuje się poniżej normy, zwłaszcza jeśli pacjent był narażony na działanie zimna. Przypuszczal­nie najniższe ciepłoty ciała, o jakich donoszono, odnoszą się do przypadków tego rodzaju (24°C). Haemorrhagia cerebri. Cechy. Ciepłota ciała może być normalna, ale często w okresie śpiączki spotyka się ciepłotę poniżej normy. W stadium odczy-nowym ciepłota może nieco wzrosnąć. Ciepłota bywa wysoka w krwotokach okolicy podstawy czaszki. Myxoedema (obrzęk śluzowaty). Cechy. Ciepłota ciała może kształtować się poniżej normy. Cretinismus (matołectwo). Cechy. Ciepłota ciała, mierzona w odbytnicy, jest zwykle niższa od normy. Wiadomo, iż nawet odośkrzelowe zapalenie płuc u kretynów może przebiegać bez gorączki. Wskutek niskiej ciepłoty ciała kre­tyni są bardzo wrażliwi na zimno. Peritonitis tuberculosa (gruźlicze zapalenie otrzewnej). Cechy. W bardziej przewlekłych przypadkach powszechnie spotyka się ciepłotę ciała poniżej normy, a w ciągu szeregu dni ciepłota może nie przekraczać 36,1°C, rano wy­kazując zaledwie 35°C. Mniej częste przyczyny. Marasmus (35,6°C lub niżej); endocarditis chronica; nephritis chronica; intoxicatio opio; psychosis maniaco-depressiva; acromega­lia; anaesthesia prolongata; morbus Addisoni; intoxicatio anilino; asthma bronchiale; carcinoma; intoxicatio phenolo; tumor seu abscessus cerebelli; tumor cerebri; vulnus medullae spinalis cervicalis; intoxicatio chloralo; in­toxicatio veronalo; cholera; dementia praecoX; paralysis progressiva; prze­wlekłe choroby serca; hemoglobinuria infantum; wrodzone choroby serca; neurasthenia; intoxicatio acido oxalico; sclerema neonatorum (bvwa 21 °C); sprue; trypanosomiasis (w okresie przerw); intoxicatio atropino; intoxicatio phosphoro; uraemia; arteriosclerosis; senilitas; praematuritas; anaemia (gra­vis); cachexia Simmondsi; ciężkie wymioty; peritonitis (późno); hypothyreo-idismus; bacteriaemia (przytłaczająca); wstrząs hipoglikemiczny; szok ana-filaktyczny.