Jądro zbudowane jest z dwóch różnych części: z łącznotkankowego zrębu łączącego się z grubą, niepodatną i odporną torebką włóknistą obejmu­jącą jądro, zwaną błoną białawą, oraz z właściwego miąższu jądra (parenchyma testis). Błonę białawą pokrywa cienka błona surowicza. Na tylnym brzegu jądra błona biaława znacznie grubieje i w postaci trójkąt­nego klina o luźnej, gąbczasto-porowatej budowie wypukła się do wewnątrz tworząc tzw. śródjądrze . Od niego promienisto rozchodzą się cienkie, łącznotkankowe blaszki, przegródki jądra łączące się z przeciw­ległą błoną białawą. W tym łącznotkankowym zrębie leży miąższ jądra. Składa się on mniej więcej z 200 stożkowatych zrazików jądra, wierz­chołkami skierowanych ku śródjądrzu i poprzedzielanych od siebie prze­gródkami. Każdy zrazik zawiera kilka silnie powyginanych cewek na­siennych krętych. W kierunku śródjądrza cewki kręte przechodzą w cewki proste, które łącząc się wytwarzają siatkę jądra położoną już w obrę­bie śródjądrza. Błona surowicza (tunica serosa). Wolna powierzchnia błony białawej jądra jest gładka i lśniąca ponieważ pokrywa ją błona surowicza stanowiąca blaszkę trzewna (lamina tisceralis) osłonki pochwowej jądra (tunica vaginalis testis) Blaszka ta nie ma odrębnego łącznotkankowego podłoża, a składa się tylko z jednowarstwowego nabłonka płaskiego lub w niektórych miejscach kostkowego, ściśle łączącego się z błoną białawą i nie dająca się od niej odpreparować. W bliskości brzegu tylnego blaszka trzewna prze­chodzi na najądrze i na jego tylnym brzegu zawraca, przechodząc w blaszkę ścienną osłonki pochwowej jądra podobnie jak opłucna przy wnęce płuca. Miejsce przejścia jednej blaszki w drugą tworzy rodzaj krezki jądra (me-sorchium) i najądrza, obejmującej naczynia i nerwy dążące do jądra i najądrza a przestrzeń zawarta między obu blaszkami stanowi jamę surowiczą moszny. Z powyższego wynika, że prawie całe jądro pokryte jest błoną surowiczą (blaszką trzewna), tylko wzdłuż swego tylnego brzegu oraz końca górnego, gdzie przylega do najądrza, pokrycia tego nie posiada. Od strony bocznej między jądrem a trzonem najądrza blaszka trzewna osłony pochwo­wej jądra wytwarza zmiennej wielkości szczelinowate wpuklenie, zatokę najądrza (sinus epididymidis), ograniczoną od góry i od dołu fałdem, więzadłem najądrza górnym i dolnym (ligamentum epididymidis superius et inferius). Zatoka najądrza odpowiada embrionalnej szczelinie między gru­czołem płciowym a pranerczem. Jama surowicza moszny (cavum serosum scroti) rozwojowo jest oddzieloną częścią jamy otrzewnej. W warunkach prawidłowych jest to włosowata szczelina między blaszką ścienną i blaszką trzewna osłonki pochwo­wej jądra położona w mosznie w otoczeniu jądra i najądrza, wstępująca nie­znacznie tylko powyżej głowy najądrza. Zwykle zawiera ona niewielką ilość płynu surowiczego, jednak np. wysięk surowiczy w stanach zapalnych (wodniak, hydrocele) wskutek rozciągliwości osłonek jądra może gromadzić w niej wielkie ilości płynu. Osłonka pochwowa właściwa jądra (tunica vaginalis propria testis). Błona biaława (tunica albuginea) tworzy grubą włóknistą torebkę tkanki łącznej zbitej obejmującą miąższ jądra. Błona ta zawiera głównie włókna klejodajne, nieliczne włókna sprężyste występujące dopiero po 30 roku życia oraz w okolicy śródjądrza komórki mięśniowe gładkie; może się więc tylko nie­znacznie dostosowywać do jędrności miąższu jądra. Wskutek tego błona bia­ława jest napięta i w razie przerwania się jej cewki nasienne występują na zewnątrz jako białe, silnie pokręcone włókna. Warstwa wewnętrzna błony białawej jest silnie unaczyniona i nieraz opisywana jako oddzielna warstwa naczyniowa (stratum vasculosum ). Z powodu silnego unerwienia błona biaława jest ogromnie wrażliwa. Przegródki i zraziki jądra (septula et lobuli testis). Delikatne, łączno-tkankowe przegródki biegną promienisto od błony białawej do śródjądrza i dzielą jądro na poszczególne zraziki. Przegródki te nie są całkowite, lecz częściowo poprzerywane. W przegródkach przebiegają naczynia krwionośne i limfa tyczne oraz nerwy. Kształt zrazików jest stożkowaty; podstawa opiera się o powierzchnię wewnętrzną błony białawej, wierzchołek dochodzi do śródjądrza. Wielkość zrazików jest bardzo zmienna, największe z nich są kilkakrotnie pojemniejsze od najmniejszych. Również liczba ich jest bardzo zmienna i przeciętnie wynosi około 200. Cewki nasienne kręte (tubuli seminiferi contorti). Zraziki jądra utworzone są przez cewki nasienne kręte; liczba cewek w jednym zraziku wynosi 1 do 4, tak że ogólna liczba cewek jednego jądra waha się mniej więcej od 400 do 450, choć niektórzy autorzy podają znacznie większe liczby. Grubość cewek wynosi około 0,1 do 0,3 mm, długość przeciętnie 50 cm (30 do 80 cm). Cewki kręte, w których wytwarzają się plemniki, zespalają się z sobą w obrębie jednego zrazika a częściowo łączą się również przez otworki w przegródkach z cewkami sąsiednich zrazików; zdążają one ku szczytowi zrazika. W bliskości śródjądrza cewki kręte jednego zrazika łączą się z sobą pod ostrym kątem wytwarzając jeden krótki przewód zbiorczy. Te przewody zbiorcze, z których każdy powstał ze skanalizowania oddzielnego zrazika, przebiegają prosto­linijnie, skąd też powstała nazwa cewek nasiennych prostych. Cewki proste odróżniają się od cewek krętych nie tylko swym przebie­giem, lecz zwłaszcza swym znaczeniem czynnościowym: one nie wytwarzają już plemników i dla nasienia są już tylko przewodami wyprowadzającymi. Ściana cewek krętych składa się z zewnętrznej cienkiej blaszki łącznotkankowej, zbudowanej głównie z włókien klejodajnych, kratkowych, a w starszym wieku również sprężystych oraz licznych fibroblastów; ze środkowej niestałej, delikatnej błony podstawowej i z wewnętrznej blaszki składającej się z kilku warstw różnicujących się komórek płciowych wytwarzających plemniki oraz z komórek podpórkowych Sertoliego o funkcji przypuszczalnie odżywczej. Cewki nasienne proste (tubuli seminiferi recti). Cewki proste, pierwsze odcinki dróg odprowadzających nasienie, są to, jak już nazwa wskazuje, przewody prostolinijne; są one przedłużeniem cewek krętych i rozpoczynają się w bliskości wierzchołka zrazika w miejscu połączenia 2 lub 3 cewek krętych. Po bardzo krótkim przebiegu lub też natychmiast po utworzeniu się wnikają one do śródjądrza, gdzie wytwarzają siatkę jądra. Cewki proste są bardzo krótkie (0,2—0,4 mm) a grubość ich jest zawsze nieco mniejsza od grubości cewek krętych. Ściana cewek prostych składa się z zewnętrznej cienkiej błony podstawowej i z niskiego nabłonka wałeczkowatego pochodzącego prawdopodobnie ze zmodyfiko­wanych komórek Sertoliego. Siatka jądra (rete testis). Cewki proste łącząc się z sobą tworzą jako całość rodzaj sieci zwanej siatką jądra. Jest ona położona przeważnie w części dolnej śródjądrza, część górna bowiem jest prawie całkowicie zajęta przez naczynia krwionośne i limfatyczne. Oczka siatki są wydłużone w kie- runku równoległym do długiej osi jądra. W siatce jądra nabłonek kanalików składa się w jednych miejscach z komórek kostkowych, w innych z płaskich. W tkance łącznej śródjądrza znajdują się sieci mięśniówki gładkiej. Z dalszą drogą nasienia zapoznamy się niebawem. Tkanka śródmiąższowa. Tkanka łączna przegródek jądra łączy się z obficie unaczynioną wiotką tkanką łączną otaczającą cewki nasienne w zraziku. Jest to tzw. tkanka śródmiąższowa. Składa się ona z włókien kratkowych, które w bliskości naczyń przekształcają się we włókna klejodajne, a poza tym zawiera naczynia krwio­nośne, limfatyczne i nerwy. Oprócz zwykłych komórek łącznotkankbwych zawiera ona specjalne komórki zwane komórkami śródmiąższowymi.